د ډیپ فیک سیاست
عمران اختر
ډیپ فیک سیاست د ډیپ فیک ټکنالوژۍ څخه په ګټه اخیستنه د سیاسي هدفونو لپاره د جعلي ویډیوګانو، غږونو او نورو ډیجیټلي موادو جوړولو ته اشاره کوي. دا د ډیجیټلي ټکنالوژۍ یوه نوې، خو د بحث وړ پدیده ده چې د سیاست په ډګر کې د خلکو نظرونو بدلولو، د سیاسي بحثونو اغېزمنولو او د افکارو کنټرول لپاره کارول کېږي. ډیپ فیک د مصنوعي ځیرکتیا او ژورې زده کړې پر بنسټ ټکنالوژي ده چې د عکسونو، ویډیوګانو او غږونو بدلولو لپاره کارول کېږي. دا ټکنالوژي کولی شي یو شخص داسې څرګند کړي چې هغه یو څه وايي یا کوي، په داسې حال کې چې دا هېڅکله واقعیت نه وي. د ډیپ لریننګ ماډلونه، لکه جنراتیف اډورسیریل نیټورکس، د ډیپ فیک جوړولو لپاره کارول کېږي.
په ډیجیټلي نړۍ کې د ډیپ فیک سیاست کارونه
ډیپ فیک ټکنالوژي د نړیوال سیاست په ډګر کې د اغېزمنو وسایلو په توګه کارول کېږي. په نړۍ کې ډیپ فیک د سیاسي موخو لپاره په بېلابېلو برخو کې کارول کېږي: سیاسي مخالفین کمزوري کول: د سیاسي شخصیتونو د جعلي ویډیوګانو جوړول د دوی پر اعتبار برید کوي. د خلکو نظر بدلول: په ټولنیزو رسنیو کې د ډیپ فیک ویډیوګانو خپرول کولی شي د خلکو د نظرونو په جوړولو او بدلولو کې اغېز ولري. د نړیوالو اړیکو کمزوري کول: جعلي ویډیوګانې د حکومتونو ترمنځ د باور فضا له منځه وړي. ددې ټولو ښه مثال د د امریکا متحده ایالت پخواني ولسمشر اوباما اړوند او د اوسني ولشمسر ټرمپ ویډوګانې یادولي شو.
د افغانستان په شرایطو کې د ډیپ فیک سیاست
په افغانستان کې د ډیجیټلي ټکنالوژۍ محدودیتونو او د ټولنیزو رسنیو ګړندۍ پراختیا سره، ډیپ فیک کولی شي ځانګړې ستونزې رامنځته کړي: د ملي یووالي کمزوري کول: جعلي ویډیوګانې کولای شي د قومونو او مذهبونو ترمنځ د شخړو لامل شي. د حکومتولۍ پر وړاندې ستونزې: د حکومت او سیاسي مشرانو پر وړاندې د باور کمزوري کول. د سولې، د سیاسي بهیر او مذاکراتو ګډوډي: جعلي ویډیوګانې کولی شي د سولې په پروسه کې ګډوډي رامنځته کړي.
پر افغانانو د ډیپ فیک سیاست تاثیرات
د عامه پوهاوي کمښت: ډیری افغانان د ډیپ فیک د تخنیکونو په اړه کافي پوهاوی نه لري، چې له امله یې دوی د جعلي ویډیوګانو له لارې غلطې پرېکړې کوي. ټولنیزې بېثباتۍ: جعلي ویډیوګانې کولای شي د ټولنې ترمنځ وېره او بېاعتمادي رامنځته کړي، چې د ټولنیزو شخړو او بېثباتۍ لامل کېږي. د مطبوعاتو باور زیانمنول: ډیپ فیک ټکنالوژي د جعلي موادو په خپرولو سره د خلکو باور په رسنیو کې کموي. اقتصادي زیانونه: جعلي ویډیوګانې چې د سیاسي وضعیت خرابولو لپاره جوړې شوي وي، کولای شي په افغانستان کې د پانګونې فرصتونه کم کړي.
ډیپ فیک سیاست کارونه
سیاسي کمپاینونه زیانمنول: د سیاسي مخالفینو د بدنامولو لپاره جعلي ویډیوګانې یا غږونه جوړېږي چې په کې د هغوی څرګندونې یا کړنې تحریف شوې وي. لکه، د یو سیاستوال د ویډیو جوړول چې هغه په کې د خلکو پر وړاندې د دروغو یا جنجالي خبرې کوي. د غلطو معلوماتو خپرول: ډیپ فیک کارول کېږي ترڅو خلکو ته غلط معلومات ورسوي او د دوی افکار کنټرول کړي. لکه، یوه جعلي ویډیو چې په کې یو سیاستوال د جګړې یا ترهګرۍ ملاتړ کوي. د افکارو بدلون: په ټولنیزو رسنیو کې د ډیپ فیک موادو خپرول کولی شي د خلکو افکار په ناڅاپي ډول بدل کړي، چې په ځانګړي توګه د ټاکنو پر مهال ډېره اغېزه لري. د سیاسي انګیزې ترلاسه کول: ځینې وختونه ډیپ فیک ټکنالوژي د مثبتو موخو لپاره هم کارول کېږي، لکه د سیاسي کمپاینونو لپاره په تخلیقي ډول د پیغامونو وړاندې کول.
د ډیپ فیک سیاست اغېزې
د باور کمښت: ډیپ فیک د دې لامل کېږي چې خلک په رسنیو او سیاسي مشرانو باور له لاسه ورکړي، ځکه دوی نشي کولای د حقیقت او جعلي معلوماتو ترمنځ توپیر وکړي. سیاسي بېثباتي: جعلي ویډیوګانې کولی شي د خلکو ترمنځ وېره او بېثباتي رامنځته کړي، چې په پایله کې سیاسي کړکېچ زیاتېږي. دیموکراتیک بهیر زیانمنول: د ډیپ فیک ویډیوګانو په مرسته د ټاکنو پر مهال د خلکو نظرونه په ناوړه ډول اغېزمنېږي، چې دیموکراتیک بهیر ته زیان رسوي. قانوني او اخلاقي ننګونې: ډیپ فیک ټکنالوژي د قانوني او اخلاقي اړخونو لپاره هم ستونزې راولاړوي، ځکه چې جعلي مواد جوړول د اخلاقي اصولو خلاف دي.
ډیپ فیک پېژندنه او مبارزه
ډیجیټلي وسایل: ټکنالوژي چې د ډیپ فیک موادو پېژندلو لپاره کارول کېږي، لکه د مصنوعي ځیرکتیا پر بنسټ سافټویرونه. لکه، مایکروسافټ سافټویرونه د جعلي ویډیوګانو معلومولو لپاره کارول کېږي. د عامه پوهاوي زیاتول: د خلکو د پوهاوي کچه باید لوړه شي ترڅو د ډیپ فیک ویډیوګانو څخه د فریب مخه ونیول شي. قانوني اقدامات: د ډیپ فیک ټکنالوژۍ د ناوړه استفادې لپاره باید سخت قوانین جوړ شي. لکه، د ډیپ فیک کارونکو ته د سزا ورکولو قانون جوړول. رسنۍ او تعلیمي نصاب: د رسنیو سواد باید په تعلیمي نصاب کې شامل شي ترڅو خلک د جعلي معلوماتو پېژندنه زده کړي.
د ډیپ فیک سیاست راتلونکی
د ډیپ فیک ټکنالوژۍ پراختیا سره، د دې کارول به په سیاست کې لا نور زیات شي. که څه هم دا یو ګواښ دی، خو په ورته وخت کې د دې سره د مبارزې وسایل هم پرمختګ کوي. د نړیوالو همکاریو او اخلاقي چوکاټونو جوړول د دې ستونزې د حل لپاره اړین دي.
ډیپ فیک سیاست د سیاسي ډګر لپاره یوه مهمه او جدي ننګونه ده. که څه هم دا د سیاسي مبارزو او کمپاینونو لپاره یو فرصت ګڼل کېږي، خو د دې ناوړه ګټه اخیستنه کولی شي دیموکراسي زیانمنه کړي او د خلکو ترمنځ بېثباتي رامنځته کړي. د دې ټکنالوژۍ د مثبت کارونې او منفي اغېزو د کنټرول لپاره نړیواله همکاري او د عامه پوهاوي لوړول اړین دي.
