ترجمه وتفسیر سوره ق

امین الدین سعیدی ـ سعید افغانی

باید گفت که :مسأله‌ى حشر و نشر تقریباً فضاى حاکم بر کل سوره را در بر مى‌گیرد. فضاى حاکم دراین سوره هراس ‌انگیز است و به شدت بر انسان اثر میگذارد. قلب انسان را به شدت تکان مى ‌دهد و نفس و نهاد را به هیجان و حرکت در ميآورد، و حاوى ترغیب و ترهیب فراوانى است و در نهاد انسان بیم و شگفتى ایجاد ميکند. دراین سوره مطالب وموضوعات ذیل قابل دقت است : ـ مبحث انکار و تعجب کافران از مسئله معاد. (معاد جسمانی) تعجب کافران از سخنان پیامبر ـ درباره حیات دوباره انسان (آیه 1ـ 3) ـ علم خداوند متعال به جایگاه اجزای بدن مردگان در زمین (آیات 4 ـ 5) ـ قدرت الله تعالی در آفرینش و تدبیر جهان (آیات 6ـ7) ـ استدلال بر معاد از طریق توجه به نظام آفرینش و بخصوص احیای زمین‌های مرده به وسیله نزول باران (آیآت 9 ـ 14) ـ قدرت الله در آفرینش اولین خلقت انسان (آیۀ 15) ـ شبهه در ثبت و محاسبه افکار و اعمال انسان (آیات 16ـ 35) ـ علم خداوند متعال به همه حالات انسان (آیۀ 16) ـ ثبت دقیق اعمال توسط فرشتگان (آیات 17 ـ 35) ـ هشدار به منکران معاد (آیات 36 ـ 45) ـ ضرورت پندآموزی کافران از هلاکت امت‌ های گذشته (آیات 36 ـ 37) ـ قدرت الله تعالی بر خلقت، دلیل بطلان عقاید منکران (آیۀ 38) ـ وظایف پیامبر در برابر منکران معاد (آیات 39 ـ 45) همچنان در این سوره موضوعات: ـ استدلال بر مسئله معاد(باز گشت بعدازمرگ) از طریق توجه به اولین خلقت. ـ اشاره به مسئلۀ ثبت اعمال و اقوال برای روز حساب ـ مسائل مربوط به مرگ ـ گوشه‌ای از حوادث روز قیامت واوصاف جنت ودوزخ. ـ اشاره به حوادث تکان دهنده پایان جهان. ـ اشاره به وضع اقوام طغیان‌گر و سرنوشت دردناک آنها. ـ دستور به ذکر الله و عظمت قرآن. ـ تحت مراقبت بودن انسان در تمام مراحل زندگی. ـ هکذا سوره هذابا بحث در مورد «صیحة الحق» خاتمه مي یابد. که عبارت است از بانگى که بر اثر آن مرده‌ها از قبر بیرون آمده و به صورت ملخ‌ هاى پراگنده پخش شده و به میدان حساب و کتاب کشانده مى ‌شوند. و احدى از نظر خدا مخفى نخواهد ماند.