ترجمه وتفسیر سوره غافر

امین الدین سعیدی ـ سعید افغانی

سورۀ «غافر» از جمله سوره هاي مکي بوده و مانند ساير سوره هاي مکي عمدتاً به امور عقيده توجه و تمرکز دارند، و تقريباً موضوع عمده و برجسته‌ى سوره عبارت است: رويارويي و صف آرايي دائم ميان حق و باطل، مطالبي در رابطه با توحيد و خدا شناسي، تدبير خداوند در جهان خلقت، مطالبي در باره معاد و رستاخيز، مسائل جهان گردي و سير در عالم تکوين، داستان هاي به هم پيوسته پيامبران، ماجراي مؤمن آل فرعون. همچنان در اين سوره با يادآورى صفات نيکو و آيات با عظمت خدا شروع شده، بعد از آن به موضوع جدال کافران در باره‌ى آيات خداوند متعال اشاره کرده است با اينکه آيات کاملا آشکار و متجلى است، مجادله‌گران و دشمنان در مقابل آن از در جدال و دشمنى و مخالفت درآمده‌اند. در سورۀ غافربه سرنوشت گذشتگان اشاره کرده است که خداوند متعال همچون توانمندى مقتدر آنها را به شدت گرفت و احدى از آنان در نرفت. هکذا در لابلاى اين فضاى خوفناک، منظره و ديدگاه حاملان عرش ترسيم مى‌ شود که خاشعانه و فروتنانه به راز و نياز و توبه و استغفار مى ‌پردازند. سورۀ غافر در باره‌ى بعضى از مناظر و احوال آخرت به بحث پرداخته است، که ناگهان بندگان براى محاسبه و باز خواست ايستاده و در پيشگاه پادشاه عادل ظاهر مى ‌شوند، در حاليکه بيم و هراس آنان را فراگرفته است. در آن هنگام بر اثر شدت اضطراب و آشفتگى، نزديک است دل‌ها از جاء کنده شوند، در چنان روزى پراضطراب و هولناک، انسان به پاداش و کيفر عمل خود مى ‌رسد، نيکان به نيکى و تبهکاران به عذاب مى‌رسند.