To start downloading books

Please sign in or create an account.

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

 لیکوال: لطیف یاد

په پخوانیو وختونو کې به خرو ته اوربشې ورکول کیدلې، چې ددغو اوربشو د خوړلو په پایله کې به تر څو کلونو وروسته د خرو د ژبې لاندې  وینه ټینګه  او غلیظه شوه او د یوه مرغېړي (غُدې) بڼه به یې ونیوله. وروسته به یې دغه مرغېړي (غُده) د خرو د ژبې د لاندینۍ برخې نه  د جراحي عملیاتو (آپریشن) په تر سره کولو وویستله او په جوشو شیدو (پیو) کې به یې واچوله، چې کلکه شي. بیا به دغه خرمهره د نیمه قیمتي ډبرو نه شمېرل کیدله او ځینو خلکو به توږله  او د ګوتې د غمي پر ځای به یې لګوله.

خلکو به دغه خرمهرې ددې لپاره له ځان سره ساتلې، چې په دوی کې دا عقیدې شتون درلود چې خرمهره  د بد نظر پر وړاندې  اغیزناک رول لوبوي او چې څوک خرمهره له ځانه سره ولري بد نظر پرې اثر نکوي او هم هغه کسان چې د یوه چا  د پر مختګ او شتمنۍ سره کینه او حسادت لري نو خرمهره یې مخه نیسي.

دغه خلک په دې اند هم ول چې څوک له ځانه سره خر مهره وساتي نو خدای یې شتمن کوی او پراخه روزي ورکوي او بخت او طالع یې راویښیږي. همداراز خرمهره ددې لپاره هم ساتله کیدله چې د میرمنې او خاوندتر منځ مینه او محبت زیات او  تلپاتې وي. البته په پخوانیو وختونو کې نقلي خرمهرې هم خرڅیدلې چې د څارویو له هډوکو جوړیدلې او ګچ به هم پکې کارول کیدل خو اصلي خرمهره له بوی او کلکوالي نه پیژندل کیدله.

د پښتو او پارسي ژبو شاعرانو هم په خپلو شعرونو کې د خرمهرې یادونه کړې ده لکه رحمان بابا چې وايي: 
 په نظر د نابیناوو ګوهریانو
 خرمهره، لعل ا و ګوهر درې واړه یو دي 
 په هر ځای چې ستا ثنا شي شيوه ګرې
 خرمهرې شي هلته دُر او ملغلرې
 (خوشال بابا )
 بل پښتوژبی شاعر بیا د خر مهرې په اړه داسې وايي:
 په کوم ځای چې ستا صفت شي ښېوه ګرې
 خر مهرې شي هلته د ر یا ملغلرې
 بل پښتو شاعر وایي: 
 خرمهره لال و ګوهر سره خرڅیږي
 په یو نرخ د زمانې شو بازار ګډوډ
 او د پښتو په یوې لنډۍ ( ټپه) کې هم دذخرمهرې یادونه شوې ده:
 یا دې په سترګو کې تاثیر دی
 یا دې د کورمې خرمهرې تړلي دینه
 په خر مهرو باندې ونه شو
 زړه مې را باسم په جانان يې دمومه
 او د فارسي ژبې غزلبول شاعر حافظ شیرازي بیا د خر ګمهري به اړه داسې وايي: 
 آه آه ازدست صرافان ګوهر شناس
 هرزمان خرمهره را با در برابر میکنند
 کابلی شاعر صوفی عشقری بیا وایی: 
 از قیمت خرمهره مپرسید درین شهر
 بسیار بلند است ز نرخ گهر امروز
 شاخ و دمی بنمای که تا قدر بیابی
 آدم نشو ی تا نشوی گاو و خر امروز

Related Articles

واش برخی ‌ډیر مهم سوالونه او ځوابونه

د واش برخی ‌ډیر مهم سوالونه او ځوابونه‍۱- د اوبو د مصرف نورم تعریف کړی ؟ځواب: د یو نفر د اوبو مصرف په ۲۴ ساعتونو کی یا په یوه شپه او ورځ کی د پخلی، څښاک، اودس ،حمام او څارویو ته اوبه برابرول د اوبو د مصرف د نورم په نوم یادېږی ، چی په مختلفو شرایط پوری اړه لری لکه د سرچینې د اوبو مقدار اوکیفیت ، د ژوند کولو معیار او ځینې داسې نور موارد. ۲- میټرلرونک...

د مطالعې لپاره کتاب څنګه وټاکو!؟

لیکنه ـ ریاض مقامزی مطالعه زموږ او ستاسو د فکري ودې او پرمختګ لپاره خورا اړین بلل کېږي. په دې معنا چې موږ څومره ډېره مطالعه کوو، هومره ډېر به پوهېږو. د ګټورې مطالعې په برکت زموږ او ستاسو په رفتار، کړنو، خبرو او فکر کې فوق العاده مثبت بدلون راتللای شي. مګر ځينې خلک نه پوهېږي، چې د مطالعې لپاره کوم کتاب وټاکي او کومې لارښوونې په پام کې ونیسي؟ همدې س...

قادس بند - بادغیس

د قادس بند - بادغیس:دا بند د بالامرغاب حوزې په پورتنۍ برخه کې د بادغېس ښار قلعه نو څخه ۶۰ کیلومټره لېرې جنوب لوري ته، د کلیو او پراختیا وزارت لخوا جوړېږي. د قادس بند د اوبو زېرمه کولو، اوبو لګونې، قلعه نو او قادس اوسېدونکو ته د څښاک اوبو برابرولو لپاره د افغان حکومت په ۱۳،۸۵ میلیون ډالر بودیجه، د PIMTEK تُرکي ساختماني شرکت سره قرارداد شوی.دا بند ۲۹...

Recommended Articles

د نارينه د جنسيت د هورمون د کمېدو سببونه

هورمونونه په بدن کې ورو ورو خو ژور او دومداره اغېز لرونکي کيمياوي مواد دي، هورمونونه ورو ورو تاثیر پيلوي خو دا تاثيرات یې بیا د ډېر وخت لپاره دوام کوي، هورمون د کاربون هيدرات او شکرو غوندې نه دي چې يو کس ته لس دقيقې غښتلې انرژي ورکړي لس دقيقې وروسته بيا بېرته خپل ټول تاثير له لاسه ورکړي، د هورمونونو تاثير د زيات وخت لپاره دوام کوي. د انسان په بدن...

د خپل مخ پوستکی څنګه ښکلی کړو

د خپل مخ پوستکی څنګه ښکلی کړو، چې د هرچا د خوښې وړ وګرځي؟پر پوستکي مختلف داغونه د مختلفو عواملو له امله پیدا کېدی شي لکه د لمر د وړانګو له امله، د ځینو درملو د استعمال له امله او یا کېدای شي د عمر په زیاتېدا سره هم ځینې نښې نښانې را څرګندې شي. په همدې اساس د هر عامل له وجې د پوستکي د داغونو درملنه هم په جدا ډول سره کېږي، چې باید توپیر یې وشي، لکه...

په ځوانۍ کې د ويښتانو سپينېدل او درملنه

د ويښتانو سپينېدل اکثراً د زړښت معنا ورکوي نو ځکه خو انسان د خواشينۍ احساس کوي؛ مګر دا لا ډېره خواشينوونکې وي، چې په ځوانۍ کې مو ويښتان سپين شي. په طبیعي توګه د سپين پوستو ويښتان نسبت تورپوستو ته ژر سپینېږي. معمولاً په سپين پوستو کې د ويښتانو سپينېدل د ژوند د څلورمې لسیزې په لومړيو کې پيلېږي، مګر په نورو نژادونو کې دا حالت د څلورمې لسیزې په وروستيو...