To start downloading books

Please sign in or create an account.

د ناول لنډه پېژندنه

د ناول لنډه پېژندنه

لیکنه ـ ریاض مقامزی

ناول په نثري ادبي ژانرونو کې یو مشهور ژانر دی. د ناول کلمې ريښه د ايټالوي ژبې په "Novella" کلمه کې ده. ددې ويي لغوي معناوې نوی، عجيبه څيز او تازه دي. 

خو په اصطلاحي توګه ويلای شو، چې ناول هغه نثري کیسې ته وايي، چې د کميت په لحاظ له رومان لنډ او له لنډې کیسې اوږد وي.

ددې ژانر ریښه آن اسطورو او افسانو ته رسي؛ مګر د رنساسن په وخت کې د لومړي ځل لپاره د لیکنۍ ادب برخه شوه. لومړنۍ بېلګه یې ايټالیه کې پيدا شوه، چې د بوکاچيو، "دیکامیرون" نومې اثر و. وروسته بیا په انګلستان، فرانسه، هسپانيه او نورو ځايونو کې یې بېلګې وموندل شوې. 

په موضوعي لحاظ ناول ګڼ شمېر موضوعات په خپل بر کې نيسې، پوليسي، کوميډي، اخلاقي، اروايي او ورته ګڼ نور نالونه شته دي. 

په جوړښتير لحاظ په کې طرحه، منظرکشي، مکالمې، کریکټرونه (اصلي او فرعي) او ورنه نور موارد ډېر اړین رول لري. تر هر څه لومړی باید د ناول لپاره یوه په زړه پورې طرحه او خاکه ولرو. 

څرنګه چې د لنډې کيسې په پرتله په کې کریکټرونه ډېر وي نو معلومه ده، چې ډېرو منظر کشيو او مکالمو ته اړتيا ده.

لکه د لنډې کیسې په ناول کې هم درې نقطې "پیل، اوج او پای" خورا مهم دي. لیکوال باید خاصه پاملرنه ورته وکړي.

له لنډې کیسې سره یې د توپير په باب استاد محمد رفیق رفیق وايي: " په یوه ناول کې د یو ولس او قوم تاریخ، دودونه، مذهب، اخلاقي معیارونه او نور ټولنیز ارزښتونه بیانېدای شي خو په لنډه کیسه کې بیا ددې ټولو ځای نه وي. ځکه چې لمنه یې تنګه او لنډه وي."

نو په کمي لحاظ له لنډې کیسې سره فرق لري. همدارنګه سر محقق سید محی الدین هاشمي وايي: "له لنډې کيسې سره یې توپير دا دی، چې هم پکې پيښې په تفصیل سره بیانېږي او هم یې د کریکټرونو شمېر زیات وي."

باید یادونه وکړم، چې په پښتو ژبه کې د ناولونو پيل له ژباړې وشو، خو په اوس وخت کې د پښتو ژبې لیکوالو ګڼ ناولونه لیکلي دي او په پرېمانه کچه یې موندلای شو.

Related Articles

د پلستر مشخصات

د پلستر مشخصات (Specification of plastering)پلستر د ودانې اونورو ساختماني کارونو یوه مهمه برخه ده او د ودانې په ښکلا کې مهم رول لوبوي، نو کله چې یو څوک له کوم قراردادکوونکي سره د پلستر کولو تړون کوي نواړینه بلل کیږي د هغې لپاره یو شمیر مشخصات او ځانکړتیاوې په تړون کې ولیکي .د پلستر مشخصات لپاره ځنی اړینی سپارښتني .د پلستر عمومي مشخصات په لاندې ډول...

هغه جملې چې ژوند مو بدلولای شي!

ليکنه ـ رياض مقامزی دا ځل به د فرانسې هېواد نوبل جايزه ګټونکي ليکوال اناتول فرانس ((Anatole France)) په ويناوو کې د ژوند درسونه وڅېړو. “خطا او اشتباه يو انساني کار دی، مګر تکرار يې حيواني کار دی.” که د وينا ژورو ته ځير شو، نوموړی انسانانو ته دوه پيغامه لري. په لومړۍ برخه کې هغوی ته ډاډ ورکوي، چې په کوچنۍ خطا سره ځورېږي او تل ورته خپل زړه خوري. م...

واټرشیډ یا ابریزه مدیریت Watershed Management

#کوم انجنيران چه په GISبرخه کي کار کوي دواټر شيډ باره کې مهم معلومات.د واټـرشیډ یا ابریزه  مـدیـریـت Watershed Managemen د واټرشیډ پیژندګلويپه لنډ ډول ویلي شو چې واټرشیډ یو هایدرولوجیکي واحد دی.  یا واټرشیډ هغه ابریزه ساحه یا ځمکه چې د اورښت څخه ورسته یې سطحې اوبه  په  طبعي ډول په یوه مرکزي نقطې یا ویالې یا کانال ته راجمع شي، دغه اورښت باران، د وا...

Recommended Articles

عثمان کاکړ څنګه ووژل شو؟

پښتونخوا ملي عوامي ګوند ادعا کوي چې د دغه ګوند صوبايي مشر عثمان خان کاکړ وژل شوی دی او دوی سره دې لړ کې کافي ثبوتونه شته. یو شمېر نورو ځايي سیاسي ګوندونو هم د یاد ګوند ملاتړ کړی او د بلوچستان صوبايي حکومت وايي، د پېښې په هکله به څېړنه کوي. د یادونې ده چې د روانې جون میاشتې پر ۱۷ نېټه ویل شوي و، چې د عثمان خان کاکړ سر سخت ټپي شوی دی. له پېښې وروست...

بي دوه پنځوس" څه ډول الوتکې دي؟"

ژباړه ـ ریاض مقامزی په هېواد کې د جګړو له پراخوالي سره سم امریکايي ځواکونو اعلان وکړ، چې د بي.۵۲ الوتکو پر مټ به پر تالبانو هوايي بریدونه وکړي؛ همداسې وشول او په بېلابېلو سیمو کې یې د وسله والو تالبانو ډلې په نښه کړې. خو اوس پوښتنه دا ده، چې بي ـ ۵۲ څه ډول الوتکې دي او کومې ځانګړتیاوې لري؟  ددې لیکنې تر پايه به مو دواړه پوښتنې حل شي.    ځانګړتي...

له وخت څخه مخکي مو ويښتان ولي سپينږي درملنه يې څه ده؟

په تيرو وختونو کې به سيپن ويښتان د زړښت نښه بلل کيده خو اوس داسي نه ده بلکي د ډيرو پيغلو او ځوانانو ويښتان سپين دي. که تاسو هم له دې ستونزي څخه ځورپږي يعني د سر ويښتان مو مخکي له وخت څخه سيين شوي نو حتمن مو په بدن کې ځيني پيچلي بيلوژيکي ستونزي شته ، بايد درملنه يې وکړئ. اوس ډير وخت ليدل کيږي چې آن ۱۶ کلن تنکي ځوانانو هم د ويښتانو د سپيندو په لور ر...