To start downloading books

Please sign in or create an account.

د اسلامي همکاریو سازمان وپېژنئ!

د اسلامي همکاریو سازمان وپېژنئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی  

په نړۍ کې بېلابېل سازمانونه د خپلو اهدافو لپاره کار کوي. یو له دوی څخه د اسلامي همکاریو سازمان هم دی، چې نن (ډیسمبر، ۱۹، ۲۰۲۱ز) یې د افغانستان په اړه ناسته درلوده، ترڅو په افغانستان کې پر روان وضعیت خبرې وکړي. شاید تاسو ته هم ددې سازمان په اړه پوښتنې پیدا شوې وي؛ موږ هڅه کړې ده، چې په دې لیکنه کې ددې سازمان په اړه تاسو ته د پیدا شوو پوښتنو ځوابونه درکړو.  

تاریخچه  

د "۱۹۶۹ز" کال د سیپټمبر په "۲۵ مه" نېټه، د پنځه ویشتو اسلامي هېوادونو استازو په مسجدالاقصی کې د اورلګېدنې په غبرګون کې د مراکش په پلازمینه "رباط" ښار کې ګډه ناسته ترسره کړه، چې په حقیقت کې همدا ناسته ددې سازمان د جوړېدو اساس بلل کېږي.

له تاسیس څخه تر "۲۰۱۱ز" کال پورې یې نوم د "اسلامي کنفرانس سازمان" و، چې وروسته یې نوم د اسلامي همکاریو سازمان ته بدل کړای شو. د "۱۹۸۲ز" کال د فبرورۍ له نهه ویشتمې څخه د مارچ تر څلورمې نېټې ددې سازمان د غړو هېوادونو بهرنیو چارو وزیرانو د سعودي عربستان په "جده" ښار کې ناسته ترسره کړه، ترڅو د سازمان لپاره یو دارالانشا تاسيس کړي. په اوس وخت کې "۵۷" اسلامي هېوادونه ددې سازمان غړي دي، چې مرکز یې د سعودي عربستان په "جده" ښار کې موقعیت لري.  

د اسلامي همکاریو سازمان وپېژنئ!

ددې سازمان بشپړ نوم "Organization of Islamic Cooperation" دی، چې اکثرا د "OIC" په مخفف سره ښودل کېږي. په لومړیو کې د "OIC" فعالیتونو په سیاست پورې محدود و؛ خو د وخت په تېرېدو دا محدودیت ختم شو او په اوس وخت کې له سیاست ورهاخوا د اقتصاد، امنیت، فرهنګی، بشري حقونو، تروریزم ضد او نورو برخو کې فعالیتونه کوي. د مسلمانو او اسلامي نړۍ د ګټوـ ارزښتونو ساتنه او د نړېوالې سولې ترویج ددې سازمان اساسي هدف بلل کېږي. د اسلامي همکاریو سازمان د هېوادونو د غړیتوب پر اساس له ملګرو ملتونو "United Nation" څخه وروسته په نړۍ کې دویم لوی بین الحکومتي سازمان دی.

OIC پنځه تخصصي بنسټونه، پنځه فرعي ارګانونه، ۱۸ اړوند بنسټونه، څلور نړېوال پوهنتونونه او شپږ دایمي سیاسي نمایندګۍ لري. اسلامي انکشاف بانک "IsDB" یو له مهمو بنسټونو څخه ګڼل کېږي، چې د همدې سازمان تر چتر لاندې کار کوي. دا بانک شاوخوا پنځه میلیارده ډالر سرمایه لري.  

افغانستان او OIC

افغانستان له پیله تر اوسه ددې سازمان غړی دی. البته د "۱۹۸۱-۱۹۹۲ز" کلونو ترمنځ چې افغانستان د پخواني شوروي اتحاد تر یرغل لاندې و، په دې سازمان کې زموږ د هېواد غړیتوب ځنډول شوی و؛ مګر له "۱۹۹۲ز" کال وروسته یې بېرته خپل غړیتوب ترلاسه کړ. په "۲۰۱۱ز" کال کې افغانستان له دایمي غړیتوب څخه د سفارت پوړۍ ته ارتقاع وکړه. خو اوس یو ځل بیا داسې برېښي چې دا سازمان له افغانستان سره تعامل ته لا تیار نه دی. دا ځکه چې نن په دې سازمان کې د افغانستان څوکۍ خالي پرته وه او د ا.سلامي ا.مارت د بهرنیو چارو وزیر ا.میر.خان م.تقی ته په ګروپي عکس کې هم اجازه ور نه کړل شوه.

Related Articles

ځان موندنه

ته مینه ناک يې شېبه په شېبه ځان ته متوجه يې او غواړې په نړۍ کې یو مهم رول ولوبوې، نو له دې مخې هغه انسان يې چې هره شېبه خپل ځان او خپل لاشعوره ضمير ته توجه لرې او د موجودیت په نړۍ کې خپل ځان تر کنټرول لاندې نیسې او د هغو ارزونه کوې، نو ځکه هر وخت له ځانه پوښتې، چې زه څنګه شوم؟او څنګه باید ووسم؟ددې پوښتنو ځوابونه ستا شخصیت تر ارزیابۍ او اصلاح لاندې...

د خیبر لرغونې ـ تاریخي لاره او دره

((دخیبر دره خو لار دتلو راتلوده په کابل اوپیښور کې افغان یودی)) دپښتنو په تاریخ کې دخیبر تاریخي دره چې په انګریزي کې ورته ( Khyber pass ) وایی دهندوکش دغرونویوه لړۍ ده چې د افغا نستان او پښتونخوا تر مینځ پرته ده .دغه تاریخي دره د(۱۸۷۹) زیږدیز/میلادي کاله پورې دافغانستان دخاورې یوه برخه وه ، خو له بده مرغه دافغانستان د واکمن ا میر شیر علي خان دزوی...

د ابوریحان البیروني لنډ ژوندلیک!

لیکنه ـ ریاض مقامزی  په لومړيو کې چې اسلامي نړۍ د مسلمانو له خپلمنځي جګړو، فساد او بې اتفاقۍ پاکه وه، مسلمانان په علمي برخه کې د نړۍ سرلاري وو. آن د اکثرو علومو بنسټ مسلمانانو کېښود او همدارنګه د وخت موجوده علومو ته یې بېساری پرمختک ورکړ. یو له همدې علمي اشخاصو څخه چې په اکاډميکه برخه کې ټولې نړۍ ته یو مثال دی او نږدې ټول مسلمانان پرې ویاړي، "ابو...

Recommended Articles

که دا عادتونه خپل کړئ له غربت څخه خلاصېږئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا به سمه خبره وي، چې شتمني له قسمت سره تړلې ده؛ خو دا خبره هم هېڅکله غلطه نه ده، چې ستاسو عادات په دې برخه کې رغنده رول لري. که تاسو هر څومره ډېرې پیسې ولرئ؛ مګر پر مصرف، پانګونې او نورو لاروچارو پوه نه شئ ډېر ژر به مو غربت د کور تر دروازو ورسېږئ. یا که ډېر غریب هم یئ؛ مګر دا لارښوونې عملي کړي، نو ډېر امکان شته، چې له غربت څخه...

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

کوټه سنګي ته ولې کوټه سنګي وايي؟

ځینې کسان په دې اند دي چې د کوټه سنګي نوم اصلا د هغې ډبرېنې کوټې څخه اخیستل شوی دی چې یو وخت په میرویس میدان کې جوړه شوې وه.ویل کیږي کله چې د دغه ځای د سړکونو کرښې وکښل شوې د سړکونو د تقاطع په نقطه کې یعنې په څلور لارې کې د ساتونکي لپاره د ډبرو یوه خونه جوړه شوه له همدې امله دا سیمه په کوټه سنګي یا د ډبرو د کوټې په نوم ونومول شوه.خو اصلا د دې  سیمې...