To start downloading books

Please sign in or create an account.

تنازع نظم و عدل در امن افغانستان || Conflict of order and justice in the safety and security of Afghanistan

تنازع نظم و عدل در امن افغانستان || Conflict of order and justice in the safety and security of Afghanistan

نام نویسنده: محمدمصطفی محمدیار (کارشناس ارشد در رشته حقوق خصوصی)
Writer’s name: Mohammad Mustafa Muhammadyar
نظم که به آرامش و آن به صلح و آشتی تعبیر شده و عدل به سپردن حق به صاحب آن یا تحقق حق در عمل معنا شده، هر دو مطلوب آدمی و منطبق با ذوق سلیم اند. اما گاهی دیده می‏شود که هر دو در یک زمان در یک اقلیم باهم نمی‏گنجند، مانند عدالت خواهی ملت و نظم خواهی دولت از یک طرف و در زمان واحد، در مقابلی اختشاش خواهی مخالفان و دشمنان.
علت این امر تضاد منافع افراد است که اگر یک گروه در طلب نظم و عدل اند، در مقابل، گروه دیگر منافع خود را در بی‏عدالتی و بی‏نظمی می‏بینند. در این میان دولت برگرداندن نظم و تحقق عدل را به عهده دارد ولی تقدم و تأخر این دو مأمول محل اختلاف است و آن، این گونه که اگر در مرحله‏ی نخست دولت تلاش تحقق عدالت و سعی در اجرای مجازات بر ناقضین قوانین جزایی و رسیدگی به ابعاد حق العبدی بکند، گروه‏های مخالفین فعالیت‏های تبهکارانه‏ی خویش را تشدید بخشیده و نظم را بیش از پیش مختل می‏کنند تا دولت در اجرای وظیفه‏ی خویش مبنی بر به‏کرسی نشاندن عدالت ناکام بماند و اگر دولت مساعی خود را در اول بر برگرداندن نظم مبذول بدارد، مدعییان خصوصی خواستار حقوق منقوضه خویش می‏گردند.
اما در جامعه افغانی آنچه تا حالا واقع شده، تقدم دولت در برگرداندن نظم نسبت به تحقق عدالت است و به همین سبب است که گاهی دولت قانون مصالحه ملی، عفو عمومی و ثبات ملی منتشره‏ی جریده رسمی شماره 965 را وضع، گاهی شورای عالی صلح و سپس وزارت دولت در امور صلح را در سال 1398 تشکیل می‏دهد و گاهی زندانیان را رها می‏کند و گاهی نیز از جنایات مرتکبه‏ی رهبران جنگی همچون گلبدین حکمتیار می‏گذرد. ولی در عمل هیچ کس و هرگز نتیجه این دو راه را ندید و آنچه تا هنوز هدر می‏رود، جان‏های شیرین اعم از افراد نظامیان و افراد ملکی و اموال ملت است که در راستای تلاش‏های نظم و عدل آوری دولت، مردم بی‏گناه‏ی این کشور طور مستقیم در انفجار و انتحار و غیر مستقیم از قبیل پرداخت مالیه جهت بقای دولت، هزینه می‏کنند.
بنا بر بیان فوق و ناکامی دولت در گزینه‏ی مزبور، راه سوم باید بحث و محکم گرفته شود و آن راه، همانا راه مبارزه با فساد اداری، پُر کردن خلاهای موجوده و اصلاح سازی درون‏کشوری است. درین راستا اقدامات همچون ادای کامل قروانه‏ی نظامیان؛ پرداخت معاشات جمیع معاش‏بگیران دولتی در مواعید معینه؛ ایجاد صندوق حمایوی و امدادیه بابت حمایت از خانواده‏های قربانیان، شهدا و معلولین نظامی و افراد ملکی متاثر از جنگ؛ بیمه‏های گوناگون از قبیل بیمه صحی افراد و اشخاص فوق الذکر؛ بیمه حیات؛ بیمه شخص ثالث به نفع خانواده‏ی کسان که به خاطر جنگ به صُوَر گوناگون متضرر می‏گردد؛ حق الخطر به نظامیان که در ساحات پرخطر گماشته می‏شوند؛ سفرخرج به آنان که در غیر از اقامت‏گاه شان موظف می‏شوند؛ پرداخت نقدی تشویقیه در مناسبت‏های همچون روز قهرمانان؛ اکرامیه پس از شهادت؛ اعطای مسکن؛ عدم رهایی دشمن از زندان؛ تسهیل شیوه‏های اثبات فساد اداری؛ تشدید و قطعیت مجازات و افشای هویت مرتکبین فساد اداری و دشمنان نظم و امن عامه و گروه‏های مخالفین؛ استحکام سرحدات؛ عدم استفاده از مشاورین خارجی در کرسی‏های دولتی، ضروری می‏نماید. در این راه زمینه‏های فساد اداری باید جستجو شود، چون تا زمان که جرم از بین نرود، مجرم از بین نمی‏رود. مثلاً در صورت که دلیل رشوت ستانی، پایین بودن معاشات و یا تأخیر در آن باشد، معاشات باید تعدیل شده و در پرداخت آن تسریع و تسهیل بوجود آید. و دلیل بحث از استحکام سرحدات، ورود مخالفین خارجی از مرزها اعم از هوایی و زمینی است، پس زمان که نیروهای امنیتی سکونی خاطر از نواحی معاشات و پرداخت‏های کافی و به‏موقع شان داشته باشند، هرگز از دفاع خاک خویش منصرف نشده و با دلگرمی تمام سینه را در مقابل دشمن سپر می‏کنند و برعکس، در صورت که ایشان از سوی دولت خویش حمایت مادی و معنوی نشوند، طبیعی است که ایشان نیز دولت بیگانه را حمایت می‏کنند و آن این گونه که در تلاشی و بازرسی‏های مرزی دقت نمی‏کنند و یا با اخذ رشوت اجازه‏ی ورود دشمنان و سلاح و مهمات و سایر اقلام ممنوعه را به ایشان می‏دهند.
در نتیجه باید گفت، در صورت که دولت به راه‏های فوق عمل نکند و فقط فعالیت‏های دشمنان را از طریق رسانه‏ها تقبیح بکند، هرگز به جای نمی‏رسد، چون گپ‏های خوب در دیوارها نیز نوشته اند، آدمی را عمل به کار است.
لینک این مقاله در «روزنامه صبح کابل»
https://subhekabul.com/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87/afghanistan-justice-system/
صفحه فیسبوک مربوط به عکاسی از همین نویسنده
https://www.facebook.com/PhotographyMuhammadZai
صفحه تویتر همین نویسنده، برای دستیافتن به لینک سایر نوشته‏ها و مقاله‏های وی که در دیگر رسانه‏ها به نشر رسیده‏اند
https://twitter.com/Mohamma06817432
صفحه لینکدن همین نویسنده، برای اطلاع از سایر سویه تعلیمی، تحصیلی و تجربه و سابقه کاری وی
https://www.linkedin.com/in/mohammad-mustafa-muhammadyar-16099b177/

Related Articles

د اسلامي همکاریو سازمان وپېژنئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی   په نړۍ کې بېلابېل سازمانونه د خپلو اهدافو لپاره کار کوي. یو له دوی څخه د اسلامي همکاریو سازمان هم دی، چې نن (ډیسمبر، ۱۹، ۲۰۲۱ز) یې د افغانستان په اړه ناسته درلوده، ترڅو په افغانستان کې پر روان وضعیت خبرې وکړي. شاید تاسو ته هم ددې سازمان په اړه پوښتنې پیدا شوې وي؛ موږ هڅه کړې ده، چې په دې لیکنه کې ددې سازمان په اړه تاسو ته د پ...

کابریکا - څلورمه برخه

د سوچ کولو وخت نه ؤ بې باکه د کور په لور ور روان شول، څو شیبې وروسته ورسیدل سلیمان زړه نا زړه د کور دروازه ټک ټک کړه، په لومړۍ ځل دروازه خلاصه نه شوه بیا یې دروازه ټک ټک کړه، شیبه وروسته د پښو د قدمونو شړنګهاار تر غوږ شو سلیمان له ځانه سره وویل:- په دې شپه کې چا پایزیبونه اچولي؟ دروازه خلاصه شوه، په ونه دنګه پیغله ولاړه وه د لاټین سرې رڼا یې په ست...

موږ له خپل هیواده څومره خبر یو؟

تاسې که ایراني، پاکستاني، هندي او یا سیمه کې د نورو هیوادونو ځوانانو سره وګوری، هغو د خپلو هیوادونو په جغرافیه، تاریخ، سیاست او عیني واقعتونو ډیر اګاه او برلاسي وي خو بر عکس که موږ افغانان ځانته متوجې شو په بحثونو کې مو لېوالتیا ډیره وي خو د خپل هیواد په اړه ډیر ساده او اساسي معلومات هم نه لرو. که غواړی په بحثونو کې مو ادعاوې کمې او منطق ډیر اوسي ن...

Recommended Articles

د نارينه د جنسيت د هورمون د کمېدو سببونه

هورمونونه په بدن کې ورو ورو خو ژور او دومداره اغېز لرونکي کيمياوي مواد دي، هورمونونه ورو ورو تاثیر پيلوي خو دا تاثيرات یې بیا د ډېر وخت لپاره دوام کوي، هورمون د کاربون هيدرات او شکرو غوندې نه دي چې يو کس ته لس دقيقې غښتلې انرژي ورکړي لس دقيقې وروسته بيا بېرته خپل ټول تاثير له لاسه ورکړي، د هورمونونو تاثير د زيات وخت لپاره دوام کوي. د انسان په بدن...

که دا عادتونه خپل کړئ له غربت څخه خلاصېږئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا به سمه خبره وي، چې شتمني له قسمت سره تړلې ده؛ خو دا خبره هم هېڅکله غلطه نه ده، چې ستاسو عادات په دې برخه کې رغنده رول لري. که تاسو هر څومره ډېرې پیسې ولرئ؛ مګر پر مصرف، پانګونې او نورو لاروچارو پوه نه شئ ډېر ژر به مو غربت د کور تر دروازو ورسېږئ. یا که ډېر غریب هم یئ؛ مګر دا لارښوونې عملي کړي، نو ډېر امکان شته، چې له غربت څخه...

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...