To start downloading books

Please sign in or create an account.

Mustafa Omarzai 3 years ago 1,098
خواست بي جا

خواست بي جا

خواست بي جا

مصطفی عمرزی

پس از فراغت از صنف سياست كه از زمان شمول در آن، از شاگردان تنبل و ضعيف بوده اند،‌ تاكنون نیز نشانه ي واقعي از اميدواري ها براي اخذ نمرات عالي، به چشم نمي خورد. در اين كه از شاگردان ناكارآمد صنف سياست استند، ‌نبايد بسيار عضه خورد؛ زيرا اين نصاب در فرهنگ ما وجود نداشت. بل در خلوت های آن، غمی فربه می شد که حالا به نام حمیت دینی، بیش از همه نمره دارد. شایقان این راه، تلاش می کنند به جبران خبط های به اصطلاح باسودان، جامعه ی افغانی را در قهقرایی بکشانند که خودشان به نام جهنم به آن ایمان دارند. 

خوشبختانه نه تنها ما، بل محصلان سراسر كشور هاي جهان سوم هم ‌نتوانستند شاگردان خوب درس هاي سياست باشند. پس از آرامش خاطر از اين نتيجه گيري كه تنها نمانده ايم،‌ فكر ما به سوي كشور هايی پرواز می کند كه چه گونه در درس هاي سياسی، ممتاز مي شوند.

سیاست به عنوان حرفه، پیشه یا طريقه، با استعمار اروپايي رشد و ظهور كرده است. اين پيدايي پس از فروكش استبداد كليسايي در اروپا آغاز و با ختم قرون وسطايي، جهانی می شود. 

هرچند استعمار اروپايي، مسبب عصري بود كه در تاريخ غرب، به آن رنسانس يا احیا نام داده اند، اما وسایل سياسي، مجال آن را فرآهم می آورند تا اهل رنسانس توام با رشد دانش، ‌معرفت و دست آورد هاي علمي جدید، در حالي كه تجربیات تلخ استبداد ديني را تحمل و از سر گذشتانده بودند، ملت ها و كشور های زیادی را با تمام حيات آن ها با بدترين شيوه ها استعمار كنند. 

رنسانس جدید، ملت ها و مردمان زیادی را وارد جغرافیایی کرد که بعداً «جهان سوم» نامیدند. وقتي به این جا مي رسيم، باز متوجه خود و جامعه ي خود مي شويم. ترفند هاي سياسي از قرن 19 به این سو، زمينه هاي سوء استفاده ی دشمنان و بيگانگان را به وفرت در افغانستان، فرآهم آورده اند. 

مردمي از يك جزيره ي باراني و نمناك،‌ با رژه و دبدبه در حالي كه نتوانسته بودند از حيثيت امپراطوري خود در برابر افغان ها دفاع كنند، با آگاهي بسيار از درس هاي سياسي، از فاتحان خود باج گرفتند و با پارچه پارچه کردن سرزمين شان، آنان را به انزوا کشاندند. 

پس از غارت و استيلاي تمدن ها و فرهنگ هاي همسايه گان، ترفند های سياسی و پي آمدهاي آن ها، زمینه ها ساختند كه پس از تجزیه ی هند، يك دوره ي پايان نيافتني كشمكش هاي منطقه يي، قومي و استخباراتی، چند كشور جهان سومی را همواره درگیر می کنند. 

از مرور تاریخ های سیاه و تحمیلی مي گذريم و توجه خود را بر اين نکته معطوف مي كنيم كه اگر تجربه، مادر علم است، قربانيان چند سده استعمار، چه اندوخته های سیاسی دارند تا همچنان در تله های استعمار نمانند. 

متاسفانه چند سده تقابل با استعمار، چند طیف مردمی را هم پرورده که در مقاطع ضعف اقتدار، شیفته ی بیگانه گانی می شوند که در حساب آنان، مُهره هایی بیش نیستند. بازی با کارت بیگانه، شناسایی خائنانی را آسان ساخته که با ختم مقال دیگران، در چهار راه درمانده گی، حیران می مانند تبعه ی کجا شوند؟

با گذار از يك دوره ي سياه كه با رقم هفت آغاز و با رقم هشت، اصطلاح هفت و هشت مضحك را تداعي مي كند، در تجربیات رژیم های هولناك، اما خواست بی جا از بیگانه گانی که به ما به چشم از خود، نگاه نمی کنند، سیاست را در این جا به مقوله ی تضعیف مردم، مبدل ساخته است. 

محصلان صنف سياست ما نتوانستند حتي با عملي ترين برنامه هاي پراكتيك، اهل سياست شوند. آنان با عنوان کردن حفظ اصالت، ريشخندترين مضحكات را به نام فرهنگ داخلی،  به سراسر جهان بُرده اند. آنان با اغماض بر تجربیات تلخ تاریخ، کام خویش را در خوان بیگانه گانی شیرین می کنند که نزد آنان، فقط مهمان شمرده می شوند. 

فرزندان اصیل ما شهيد شدند و پيران دنیا دیده در بستر های بيماري، به نسيان سپرده می شوند تا زمانی که در مراسم تدفین شان، ابواب به درد بخور را کاملاً ببندند. اين مودل ها  ماهيتاً خود را افغان مي دانند، اما بي خبر از قیر مذاب سیاسی که بر تن و بدن شان ریخته اند، جاده های خودی اند که بیشتر بیگانه گان در آن ها رفت و آمد می کنند. 

اهل سیاست ما با بي سوادي حضور در تاریخ، خواست بی جا دارند تا در كارخانه هاي سیاسی بیگانه گان، مسئله ی آنان را تولید کنند، اما بدون مُهر و موم. آنان نمی دانند که عصر ما عصر اوج منافع است. در این صعود، باور هایی که عاری از احترام به دیگران باشند، سیاسی شناخته می شوند؛ هرچندن مازاد افکار انسانی اند. چه خوش چه ناخوش، همين است. به قول علامه اقبال: شيري كه هولش را فراموش كند، دچار مكر و عقوبت گوسفندان نیز مي شود.

خواست بی جا از بيگانه گاني كه به نام فرهنگ، دين و اشتراكات، گویا دل به حال ما مي سوزانند و دود آن را نمايان نمی سازند، بي جا و بی معناست. عصر ما چنين است و صراط مستقيم آن را فقط منافع ملي و پاسداري از جغرافياي سیاسی، تشکیل می دهد. 

24/9/1384ش

Related Articles

فضا ته لومړنی سیاحتي سفر ترسره شو

لیکنه ـ ریاض مقامزی  وروستۍ څو لسیزې د ټيکنالوژۍ، صنعت او نورو برخو د پرمختګ او اوج لسیزې بلل کېږي. د نورو ټولو پرمختګونو ترڅنګ په فضايي برخه کې هم بې ساري اسانتیاوې او پرمختګونه ترسترګو شوي دي. پخوا به فضايي سفرونو یوازې او یوازې څېړنیزه بڼه درلوده؛ مګر اوس داسې برېښي چې فضا ته سیاحتي او چکري سفرونه هم پیل شوي او لرې نه ده، چې دا سفرونه لا ډېر ش...

غواړم لیکواله شم؛ خو څنګه؟

یوې خور په فېسبوک کې پيغام راته پرېښی و، لیکلي یې وو: «ډېری وخت غواړم يو څه وليکم او هغه څه چې ذهن کې يې لرم، کټ مټ یې لوستونکو ته وړاندې کړم؛ خو په خواشینۍ سره دا کار کوی نه شم، ځينې وخت کلمې رانه ورکې شي او کله هم وایم، څه چې لیکم، د لیکلو نه دي، په دې اړه مې انټرنېټ کې پلټنه کوله چې ستاسو لیکنه (پښتو مه سختوئ، بلکې غني یې کړئ!) مخې ته راغله نو ځ...

د خنزیر حلاله غوښه په اړه

د اروپا په شمول تقريبا په ټولو غير مسلم هيوادونو کي د خنزير غوښتنه هم خوړل کيږي او ورسره د خلکو خوښيږي او په دغو هيوادونو کي بي شميره د نوموړي ځناور د ساتنې فارمونه شتون لری.‌ يواځي په فرانسه کي 42000 څخه زيات فارمونه موجود ديخنزير د ټولو ځناورو په پرتله وازده زياته لري ليکن اروپايان او امريکايان د وازدي خوراک څخه پرهيز کوي..د خنزير وازده په څه کي...

Recommended Articles

عثمان کاکړ څنګه ووژل شو؟

پښتونخوا ملي عوامي ګوند ادعا کوي چې د دغه ګوند صوبايي مشر عثمان خان کاکړ وژل شوی دی او دوی سره دې لړ کې کافي ثبوتونه شته. یو شمېر نورو ځايي سیاسي ګوندونو هم د یاد ګوند ملاتړ کړی او د بلوچستان صوبايي حکومت وايي، د پېښې په هکله به څېړنه کوي. د یادونې ده چې د روانې جون میاشتې پر ۱۷ نېټه ویل شوي و، چې د عثمان خان کاکړ سر سخت ټپي شوی دی. له پېښې وروست...

بي دوه پنځوس" څه ډول الوتکې دي؟"

ژباړه ـ ریاض مقامزی په هېواد کې د جګړو له پراخوالي سره سم امریکايي ځواکونو اعلان وکړ، چې د بي.۵۲ الوتکو پر مټ به پر تالبانو هوايي بریدونه وکړي؛ همداسې وشول او په بېلابېلو سیمو کې یې د وسله والو تالبانو ډلې په نښه کړې. خو اوس پوښتنه دا ده، چې بي ـ ۵۲ څه ډول الوتکې دي او کومې ځانګړتیاوې لري؟  ددې لیکنې تر پايه به مو دواړه پوښتنې حل شي.    ځانګړتي...

د وينا پر مهال د وېرې او فشار ختمول

لیکنه ـ ریاض مقامزی دا چې موږ انسانان ټولنيز ژوند لرو، نو اړ یو چې د خپلو اړتياوو او مفکورو د وضاحت لپاره وغږېږو. خبرې کول زموږ د ژوند په هره برخه کې لیدل کېږي. په کور، کلي، دکان، ښار، مکتب، ښوونځي او ګڼو نورو ځايونو کې موږ خبرې کوو او خپل پپغام نورو ته رسوو.   ځينې خلک بیا د خبرو او وينا پر مهال تر وېرې او فشار لاندې وي. نه شي کولای خپل پيغام او...