To start downloading books

Please sign in or create an account.

په نړۍ کې د روغبړ جالب رواجونه

په نړۍ کې د روغبړ جالب رواجونه

ژباړه ـ ریاض مقامزی 

د نړۍ جغرافیوي، سمتي، مذهبي او توکمیز وېش ددې سبب شوی، چې په محتلفو سیمو کې د روغبړ (ستړي مشي) مختلې بڼې رامنځته شي. ځینې یې ممکن عادي وي؛ مګر ځينې نور بیا زموږ له کتلور څخه په ډېر لوی توپیر کې قرار لري. آن کولای شي موږ حیران کړي. په دې لیکنه کې د روغبړ پر بېلابېلو بڼو خبرې شوي دي.

 

ستړي مشي

روغبړ کول په اکثرو هېوادونو کې مختلف آداب لري. په فرانسه کې د مخ ښکلول عادي ده؛ مګر په افغانستان کې اکثره نارینه د ستړي مشي پر مهال د مخ ښکلول غیر مناسب بولي. د روغبړ ډول که هر رقم وي؛ خو د مقابل لوري احترام يه ټولو کې شریک وي. په نړۍ کې د روغبړ ځينې  ډولونه عبارت دي له: 

 

تبت

ددې سیمې وګړي (تبتیان) د ستړي مشي پر مهال خپله ژبه راوباسي. دوی دا چاره د احترام په معنا بولي. البته ددې کړنې علت د خپل پاچا د یاد تازه کول ښيي. دې پاچا په نهمه پېړۍ کې واکمني کړې ده، چې ویل کېږي توره ژبه یې لرله.

 

فلیپین

ددې هېواد وګړي د خپلو مشرانو لاسونه ټينګ نیسي او بیا یې ورو ـ ورو پخپلې سینې پورې زور کوي. دوی د احترام دې ستړي مشي ته د "مانو" نوم اخلي.

 

جاپان

جاپانیان د ستړي مشي پر مهال یو بل ته تعظیم کوي. په دې معنا چې لاس پر سینه ږدي او سرټيټوي. د سرټيټولو اندازه او موده، ځای او د درنښت اندازې ته په کتو لږ او ډېر سره توپیر کوي.

 

کینیا 

په دې هېواد کې د "ماسای" قبیلې خلک، نويو ورغلو کسانو ته د ښه راغلاست لپاره د نڅا ځانګړي مراسم جوړوي. هېره دې نه وي، چې په دې برنامه کې د نڅا ترڅنګ د خېز وهلو لوبه هم ترسره کېږي.

 

هندوستان

د هند وګړي د سلام ورکولو پر مهال د "ناماسته" الفاظ کاروي.  د دواړه لاسونو ورغوي سره یو کوي او بیا خپلې سینې سره نیسي. هېره دې نه وي، چې د سلام الفاظو سره ـ سره خپل سر هم یوه اندازه ښکته نیسي.

 

تایلینډ

په دې هېواد کې روغبړ ته د "وای" نوم اخلي. دوی هم د هندیانو په څېر دعا کوي او یوه اندازه تعظیم هم ترسره کوي. 

 

فرانسه

په دې هېواد کې معمولا کله چې دوه وګړي سره ویني نو د یو بل مخ ښکلوي. دوی وايي دا چاره د لا ډېرې مینې سبب کېږي. 

 

نیوزیلینډ

په دې هېواد کې د مائوري خلک د "هونګي" په نوم روغبړ لري. د روغبړ په دې ډول کې دواړه خواوې سینه په سینه او پزه په پزه جنګوي.

 

یونان

په دې هېواد کې د روغبړ عام ډول دا دی، چې خلک یې د ستړي مشي پر مهال یو بل پر ملا ډبوي. 

 

هېره دې نه وي، چې په نړۍ کې د ستړي مشي بېخي ډېرې بېلګې موندل کېدای شي. آن په یوه هېواد کې هم د مختلفو سیمو مختلف کلتورونه وي. په افغانستان کې د نورستان خلک پر مخ ښکلول عادي ګڼي او تر ډېره د ستړي مشي پر مهال د یو بل مخ ښکلوي؛ مګر په نورو سیمو کې دا چاره عامه نه ده.

Related Articles

*فرنګې او دَ خپلواکۍ جنګیالے مکرم خان*

پښتونخوا پـــه ګــرده نړۍ کـښ د خــپل تاریــخې، کلتوري، اقتصادي اړخونو لپاره منلے شوي سیمه ده.د دے سیمې لـکه د نورو پښتنــو ' پښتو، پښتــونولې، ننګ، غیرت، مــړانې، میلمه پالنې، انسانیت ، دودونه دستورونه، ارزښتونه یو دي.۲۴ ستمبر ۱۵۹۹ د انګلیستان له پاره مبارکه ورځ وۀ کله چې ځینې برتانوي سوداګرو د ختیځې هیوادونو سره د تجارت تابیـــا اوکړه او د جـبري...

ولې باید مطالعه وکړو؟

ولې باید مطالعه وکړو؟ • ځکه چې ذهن مو روښانه کېږي. • په خبرو کې مو فوق العاده بدلون رامنځته کېږي.• حافظه مو پياوړې کېږي.• د ښې مطالعې پر مټ کولای شو ښه ویناوال هم شو.• ښه او بد سره بېلولای شو او ښې پرېکړې به کوو.• په پوهه کې مو زیاتوالی راځي.• ښه او منطقي بحث کولای شو. • په رفتار او کړنو کې مو ښه والی راځي.• حوصله او زغم مو ډېرېږي.• په سختو حالاتو...

تفاوت بین سیول انجنیر و مهندس معمار

تفاوت بین سیول انجنیر و مهندس معمار: سیول انجنیر (مهندس عمران) که اصطلاح انگلیسی آن  Civil Engineer بوده و مهندس (معمار) که اصطلاح انگلیسی آن Architecture  می باشد، ممکن است وظایف مشترکی داشته باشند، اما مسئولیت‌های اصلی آنها متفاوت از یکدیگر است. در حیطه ساخت و ساز، مهندسان عمران و معماران وظایف حیاتی دارند که بسیاری از آنها مشابه هستند. هدف نهای...

Recommended Articles

ملا نصرالدین څوک و؟

ملا نصرالدين ته ترکان حواجه يا خواجه نصرالدين وايې، افغانان او اير انيان يې ملا نصر الدين (ملا نصرودين) بولي،عربان يې دجحا نصرالدين او افندي نصرالدين په نامه پيژني٠  ملا نصرالدين د يوه روايت پر بنسټ په اوومې هجري پېړۍ کې چې د١٢٠٩ زېږدېز/میلادي کال سر ه سمون خوري دسلجوقي واکمنۍ په زمانه کې دتر کيې دخورتو په ښار ګوټي کې دې نړۍ ته سترګې پرانيستلي دي...

د حافظې د پیاوړتیا څو لارې

هغه حقیقت چې د عمر په زیاتېدو سره حافظه له منځه ځي، دلیل نه شي کېدای چې ونه شو کولی د له منځه تللو طریقه یې ډېره سسته کړو. څېړنو ښودلې ده چې موږ کولی شو د امکان تر حده حافظه وساتو، اجازه راکړئ دغه عملي لارې وسپړو.  د حافظې د قوي کېدلو څو لارې  ژور فکر وکړئ چې فعاله حافظه مو بهتره شي: فعاله حافظه تقریباً ستاسو د مغز د یادښت کتابچه ده، چېرته چې نوي...

کوټه سنګي ته ولې کوټه سنګي وايي؟

ځینې کسان په دې اند دي چې د کوټه سنګي نوم اصلا د هغې ډبرېنې کوټې څخه اخیستل شوی دی چې یو وخت په میرویس میدان کې جوړه شوې وه.ویل کیږي کله چې د دغه ځای د سړکونو کرښې وکښل شوې د سړکونو د تقاطع په نقطه کې یعنې په څلور لارې کې د ساتونکي لپاره د ډبرو یوه خونه جوړه شوه له همدې امله دا سیمه په کوټه سنګي یا د ډبرو د کوټې په نوم ونومول شوه.خو اصلا د دې  سیمې...