To start downloading books

Please sign in or create an account.

د انګلېسي ژبې لومړنی نوبل جایزه ګټونکی ليکوال وپېژنئ!

د انګلېسي ژبې لومړنی نوبل جایزه ګټونکی ليکوال وپېژنئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی


کله چې د انګلېسي اددبیاتو بحث کېږي؛ نو د لومړني انګرېز نوبل ګټونکی لیکوال (کيپلینګ) نوم حتما په کې یادېږي. تر "۱۹۹۳ز" کال پورې د ادبیاتو په برخه کې کم عمره نوبل جایزه ګټونکی لیکوال و. تاسو په دې لیکنه کې د نوموړي په اړه لا ډېر پوهېدای شئ. 

 

کيپلینګ څوک و؟

د انګلېسي ژبې ددې ستر لیکوال کورنۍ اصلا د انګستان وه؛ خو دا هغه وخت و، چې هند د بریتانیا تر مستعمرې لاندې و. نو ځکه خو "کيپلینګ" هم په "۱۸۶۵ز" کال کې د هند په بمبئي کې وزېږېد. د نوموړي بشپړ نوم "رادیارد کيپلینګ "Rudyar Kipling" دی. 

نوموړی په یوه هنرپاله کورنۍ را لوی شو. مور یې د نوموتي انځورګر "ادوارډ جانس" لور وه، چې کیسې یې هم لیکلې. پلار یې هم د معمارۍ ترڅنګ د هنرونو په ښوونځي کې د مدیریت دنده ترسره کوله.

کلیپينګ تر شپږ کلنۍ په هند کې اوسېده او له هغه وروسته انګلستان ته د زده کړو لپاره ولېږل شو. هلته یې د لیلیې له کارکوونکو بدې خاطرې لرلې. له ښوونځي وروسته له دود سره سم پوځي زده کړې پیل کړې؛ خو هلته یې د سترګو ناروغي پیدا کړه او "۱۷" کلن و، چې بېرته هند ته ستون شو. 

په هند کې یې د خبریال په توګه دنده پیل کړه او ادبي لیکنې یې هم کولې. دلته له "اووه" کالو ژوند وروسته بېرته انګلستان ته لاړ؛ خو په دې کلونو کې یې دومره څه پنځولي وو، چې نوموړی یې په انګلستان کې د یوه ځوان لیکوال په توګه معرفي کړ. وروسته له خپلې مېرمنې سره یو ځای امریکا ته ولاړ او هلته له خپلې خسرګنۍ سره مېشت شو. له څه مودې وروسته هغه ځای پرېږدي او بېرته انګلستان ته راځي. له دې ځایه جنوبي افریقا ته ځي او هلته بیا هم له لیکلو سره کار لري ورځپاڼې چاپوي او جګړې راپورونه ورکوي.

له دې وروسته په "۱۹۰۲ز" کې بېرته انګلستان ته راغی او خپل وخت یې ادبي هڅو ته بېل کړ. د خپل ژوند په اوږدو کې له ګڼو پنځونو وروسته په "۱۹۳۶ز" کې یې له دې نړۍ سترګې پټې کړې.

هېره دې نه وي، چې نوموړي په "۱۹۰۷ز" کال کې چې کله دی "۴۳" کلن و د نوبل جایزه وګټله. 

 

 

د شعر یوه بېلګه

د نوموړي د شعرونو له جملې د "ای مورې!" تر عنوان لاندې یو په زړه پورې شعر لولئ. 

 

که ما چېرته د یوې لوړې غونډۍ پر سر په دار وځړوي

ای مورې! پوهېږم چې

د چا مینه به تر هغه لوړ ځايه له ما سره ملګرې وي

که زه چېرته د کوم ژور سمندر تر څپو لاندې شم 

ای مورې! پوهېږم چې

د چا اوښکي به تر هغه ژورو پورې ماته را رسېږي

که زما زړه او ځان چېرته

په غمونو او رنځونو کې راونښلي

ای مورې! پوهېږم چې 

د چا دعاوې به ما ژغوري.

Related Articles

مصر اهرامونه څنګه جوړ شول؟

دعجایبو څخه!دمصر اهرامونه څنګه جوړ شول؟  دا اهرامونه ۴۵۸۰ کاله مخکي جوړ سوياو۳۸۰۰ کاله د مصر اهرامونه د نړۍ تر ټولو جګ تعمير بلل کېدل، ۱۴۶ متره جګوالی لريددې وزن شپږ ميليونه ټنه دیتر ټولو غټه ډبره چي د باچا د صالون لپاره پکښي کارول سوې ده، هغه تقريبا ۸۰ ټنه ده، يعني ۸۰۰۰۰ کيلوګرامه، دا ډبره د ۸۰۰ کيلومتره ليري منطقې اسوان څخه راوړل سوې ده. آیا تاس...

قرآن ولې په عربۍ ژبه کې نازل شوی دی؟

قرآن ولې په عربۍ ژبه کې نازل شوی دی؟  جواب:  دا نو د الله تعالی خوښه وه چې قرآن کريم په عربي ژبه کې نازل کړي. بله دا چې د قرآن د نزول په زمانه کې عربي ژبه په ژونديو ژبو کې يوه وه، د حجاز  او خواو شا سيمو د خلکو ژبه وه. پر کوم شخصيت چې قرآن نازل شوی د هغه خپله ژبه همدا عربي وه، او دا د الله انتخاب او خوښه وه چې په دغه سيمه او دغه ژبه او پر دغه ش...

په کورني ژوند کې کومو ټکو ته پام وکړو؟

لیکنه ـ ریاض مقامزی په ټولنيز ژوند کې د کورنۍ ټول غړي ځانګړي مسولیتونه لري، چې په دې ډله کې مشرانو ته تر نورو ډېرې سترګې ور اوړي. باید ووایو، چې له مشر څخه موخه یوازې "پلار" نه دی. بلکې هر هغه کس چې خبرې یې پر نورو غړو اغېز لري، مشر ورته ویلای شو. همدارنګه د کورنۍ نور غړي، مېرمنې، نجوني او هلکان هم خپل خاص مسولیتونه لري، چې باید پام ورته وکړي. په...

Recommended Articles

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

د حافظې د پیاوړتیا څو لارې

هغه حقیقت چې د عمر په زیاتېدو سره حافظه له منځه ځي، دلیل نه شي کېدای چې ونه شو کولی د له منځه تللو طریقه یې ډېره سسته کړو. څېړنو ښودلې ده چې موږ کولی شو د امکان تر حده حافظه وساتو، اجازه راکړئ دغه عملي لارې وسپړو.  د حافظې د قوي کېدلو څو لارې  ژور فکر وکړئ چې فعاله حافظه مو بهتره شي: فعاله حافظه تقریباً ستاسو د مغز د یادښت کتابچه ده، چېرته چې نوي...

کوټه سنګي ته ولې کوټه سنګي وايي؟

ځینې کسان په دې اند دي چې د کوټه سنګي نوم اصلا د هغې ډبرېنې کوټې څخه اخیستل شوی دی چې یو وخت په میرویس میدان کې جوړه شوې وه.ویل کیږي کله چې د دغه ځای د سړکونو کرښې وکښل شوې د سړکونو د تقاطع په نقطه کې یعنې په څلور لارې کې د ساتونکي لپاره د ډبرو یوه خونه جوړه شوه له همدې امله دا سیمه په کوټه سنګي یا د ډبرو د کوټې په نوم ونومول شوه.خو اصلا د دې  سیمې...