To start downloading books

Please sign in or create an account.

imranghani 3 years ago 1,176
خواجه عبدالله انصاري

خواجه عبدالله انصاري

لیکنه: شکېبا نادري، خواجه عبدالله انصاري

زموږ د ګران هېواد افغانستان خلک ډېر با استعداده او تکړه دي. تاریخ دا ثابته کړې ده چې په دغه هېواد کې داسې شخصیتونه تېر شوي دي، چې که وخت او حالاتو ورسره یاري کړې وای، نو ډېر څه به یې لاس ته راوړي ول، خو زموږ د هېواد او خلکو ناسم حالت زموږ څخه دا چانس اخیستی دی.

 خو سره له دومره ستونزو بیا هم زموږ په هېواد او تاریخ کې داسې کسان شته چې هېرول یې ناشونی کار دی، دوی د خپل وطن لپاره له بېلابېلو لارو خدمت کړی او کوي یې لکه، شاعران، لیکوالان او داسې نور، چې یو له هغوی څخه خواجه عبدالله انصاري دی چې موږ په دې لیکنې کې د دې ستر شخصیت په اړه تاسو ته معلومات درکوو، که غواړئ په دې اړه معلومات ترلاسه کړئ زموږ لیکنه تر پایه ولولئ!

 

عبدالله محمد بن انصاري هروي چې د پینځمې پیړۍ یو مفسر، محدث، عالم، خدای پېژندونکی، لیکوال او شاعر و، د الپ ارسلان سلجوقي د واکمنۍ پر مهال په ۳۹۶ هجري لمریز د هرات په ولایت کې چې د افغانستان له لویدیځو ولایتونه څخه دی زېږدلی دی او په ۴۸۱ هجري لمریز  کې مړ شو او د هرات ولایت په ګذرګاه کې خاورو ته وسپارل شو. پلار یې ابو منصور انصاري د ابو ایوب انصاري له زامنو څخه و. 

دی د خپل وخت لوی عالم او د قران کریم قاري و او حضرت محمدﷺ د هجرت پر مهال د دوی کور ته ورغلی و.

 مور یې هم د بلخ ولایت وه، د خواجه عبدالله انصاري مقبره د افغانستان د خلکو او په ځانګړې توګه د هرات د خلکو لپاره یو اړین او د درناوي وړ ځای دی، دی  د هرات خلکو په منځ کې د هرات خووجه، د هرات پیر، خواجه عبدالله انصاري او ګذرګاه شریف مشهور دی.

انصاري د کیمیا په اړه ډېر پوهېده خو هغه څه چې دی یې د خلکو په منځ کې مشهور کړ د ده دیني، عرفاني او ادبي پوهه وه انصاري له ماشومتوب څخه د ځانګړي استعداد څېښتن و په څلور کلنۍ یې لیک او لوست زده کړ او په نهه کلنۍ کې یې په شعر ویلو پیل وکړ.

 تر لس کلنۍ پورې یې له خپل پلار څخه ډېر دیني علوم زده کړل، وروسته له هغه یې له ډېرو استادانو څخه زدکړې وکړې لکه: یحیی ابن عمار او طاقي سجستاني څخه قران کریم او حدیثونه زدکړل، دی د سلطان مسعود غزنوي د واکمنۍ پر مهال دوولس کلن و کله چې ۴۲۲ کال کې د ده استاد یحیی ابن اعمار مړ شو د وصیت له مخې یې د خپلو زده کوونکو مسوولیت ده ته سپارلی و، ده هم په ښه توګه دا مسوولیت پر ځای کړ څو ځله د خدای کور ته لاړ او حج یې وکړ هلته یې له لویو لویو عالمانو سره لیدنې وکړې او خپل علم یې لا پیاوړی کړ، او د فقهې په برخه کې یې د امام حنبل پیروي کړې ده، انصاري د فارسي او عربی شعر په ویلو کې ځانګړی استعداد درلود، د ده رسالات او کتب یا لیکنې هغه څه و چې دی یې تر اوسه د خلکو په منځ کې ژوندی ساتلی او خلک ترې ګټه اخلي.

 

د خواجه عبد الله انصاري اثار  

خواجه عبدالله انصاري ګڼ شمېر اثار لیکلي دي، شعرونه یې ډېری د غزل او څلوریزې په قالب کې ویلي دي.

 انصاري سربېره پر دې یو شمېر منثور اثار هم لري چې تر ټولو اړین اثر یې صد میدان دی چې یو له مهمو عرفاني کتابونو څخه دی چې په مسجع یا موزون نثر لیکل شوی دی.

 انصاري تر څلور ویشتو زیات اثار لري چې موږ به یې په ترتیب سره د ځینو اثارو یاودونه وکړو.

۱. مناجات نامه

۲. نصایح

۳. زادالعارفین

۴. کنزالسالکین

۵. قلندر نامه

۶. محبت نامه

۷. هفت حصار

۸. رساله دل وجان

۹. رساله واردات

۱۰. الهی نامه

۱۱. صد میدان

 

لیکنه: شکېبا نادري

Related Articles

د ډينګي ناروغي

ژباړه ـ ریاض مقامزی نړۍ له بېلابېلو رواني، جنسي او جسمي ناروغيو ډکه ده. پخوا به آن ډېرو عادي ناروغيو هم خلک وژل، ځکه چې په طبابت کې د پام وړ پرمختګ نه و شوی؛ خو له نېکه مرغه اوسنی عصر د نورو برخو ترڅنګ په طب کې هم د پرمختګ او ودې زمانه بلل کېږي، چې ډېرې خطرناکې ناروغۍ پکې د درملنې او وقایې وړ ګرځي. په هر حال؛ په دې ورځو کې د "ډینګي" په نوم د یوې...

د سوځیدو درملنې لپاره اسانه کورنۍ نسخې

د بدن سوځیدل یو له سختو دردونو څخه ګڼل کیږي چې جدي او چټکې درملنې ته اړتیا لري، خو کله چې سوځېدل له خطره خالي او په ښکته درجه کې وي نو په لاندې کورنۍ لارو یې درملنه کولای شئ.شاتشات بې شمېره روغتیایي ګټې لري خو د سوځېدو په مخنیوي کې هم د مرهم په ډول غوره ثابتیدلای شي، څيړنو ثابته کړې چې شات په خپل ذات کې ځانګړي مایع لري او د پوستکي په ساتلو کې مرسته...

اسلام کې دمبائل استعمال احکام او آداب

په اسلام کې دمبائل استعمال احکام او آداب!راټولوونکى:مولوى عبدالاحد عتيد1ــ که لمانځه کې دمبائل آواز خلاص پاتې وو اودعمل کثيرڅخه پرته دبندولو امکان وو نو په يو لاس دبند کړي اوکه نه وو نو لمونځ د ورته نه ماتوي.شامي ج1ـ 441.2ــ مبائل کې موسيقى اچول حرام دى اوپه کار باندې پيسې اخيستل او ورکول دواړه حرام دي.3ــ عمل کثير ډير تعريفونه لري راحج قول دادى چې...

Recommended Articles

که جرأت نه لرئ، مه خفه کېږئ! دلته يې لاملونه او حللارې لوستلای شئ

 ژباړه: هدایت الله همت ارواپوهانو له نظره، بې جراتي او پر ځان نه باور له هغو ستونزو دي، چې ځوانان د ماشوم والي له دورې ورسره لاس و ګرېوان کېږي. دوی ته دا حق نه ورکول چې له خپلو حقه حقونو ساتنه وکړي او که کله دوی دا کار کوي نو د کورنۍ د مشرانو له خوا رټل کېږي او د جرات ماده یې په هماغه کوچني والي کې مړه کېږي.   ځينې خلک بیا خپل جرات په هماغه کوچني...

د حافظې د پیاوړتیا څو لارې

هغه حقیقت چې د عمر په زیاتېدو سره حافظه له منځه ځي، دلیل نه شي کېدای چې ونه شو کولی د له منځه تللو طریقه یې ډېره سسته کړو. څېړنو ښودلې ده چې موږ کولی شو د امکان تر حده حافظه وساتو، اجازه راکړئ دغه عملي لارې وسپړو.  د حافظې د قوي کېدلو څو لارې  ژور فکر وکړئ چې فعاله حافظه مو بهتره شي: فعاله حافظه تقریباً ستاسو د مغز د یادښت کتابچه ده، چېرته چې نوي...

کوټه سنګي ته ولې کوټه سنګي وايي؟

ځینې کسان په دې اند دي چې د کوټه سنګي نوم اصلا د هغې ډبرېنې کوټې څخه اخیستل شوی دی چې یو وخت په میرویس میدان کې جوړه شوې وه.ویل کیږي کله چې د دغه ځای د سړکونو کرښې وکښل شوې د سړکونو د تقاطع په نقطه کې یعنې په څلور لارې کې د ساتونکي لپاره د ډبرو یوه خونه جوړه شوه له همدې امله دا سیمه په کوټه سنګي یا د ډبرو د کوټې په نوم ونومول شوه.خو اصلا د دې  سیمې...