څنګه کولای شم، خپله غوسه ختمه کړم؟
لیکنه ـ ریاض مقامزی
خوښي، خفګان، غوسه، صبر، خندا، ژړا او ورته نور ټول مفاهیم له ژوند سره تړلي دي. پر دې ټولو پوهېدل او تنظیمول بیا د هر چا د وس خبره نه ده. هغوی چې خپل حالت تنظیمولای شي بریالي خلک دي. د قهر په اړه ویلای شو، چې د نورو پر وړاندې احساساتي غبرګون چې خفګان زېږوي قهر دی. که تاسو هم غوسې کوئ، له دې تګلارو په ګټې اخیستنې خپله غوسه ختمولای شئ.
۱ ـ بخښل عادت وګرځوئ
په ذهني لحاظ بالغ انسانان تل بخښنه کوي. هغوی پر دې ځان قانع کوي، چې هېڅکله له مقابل کس سره یو ډول نه دی. په دې ډول مقابل کس جاهل بولي او خپله غوسه پای ته رسوي.
تاسو هم د بخښنې هنر زده کړئ. که ستاسو مقابل لوری بدې کړنې کوي، ستاسو د فکر خلاف کار کوي، پوه شئ چې ناپوه دی او تاسو اړ نه یئ چې ځواب ورکړئ، اصلا باید ووایئ چې زما په خبرو نه ارزي.
۲ ـ اوبه وڅښئ
ډېرو څېړنو ښودلې ده، چې د غوسې په وخت کې د اوبو څښل قهر له منځه وړي. نو که تاسو هم په غوسه شوئ، هڅه وکړئ ژر تر ژره اوبه وڅښئ.
۳ ـ ژوه ساه واخلئ
د اراواپوهانو له نظره ژوره ساه اخیستل د نورو ډېرو ګټو ترڅنګ له تاسو سره مرسته کوي، چې خپله غوسه کنټرول کړئ. که پر خپل ملګري، ورور او یا کوم بل تن غوسه وئ، هڅه وکړئ خبرې بندې کړئ او پر له پسې ژوره ساه واخلئ. و به وینئ چې څومره ګټور تمامېږي.
۴ ـ خپل حالت بدل کړئ
د حالت له بدلولو څخه موخه دا ده، چې که ناست وئ، پاڅېږئ، که ولاړ وئ حرکت وکړئ. په دې ډول کولای شئ، خپله غوسه ختمه کړئ. خو دا باید هېره نه کړئ، چې دا کار باید ژر وکړئ.
۵ ـ ځای پرېږدئ
په کوم ځای کې چې ستاسو شخړه پېښېږي، بېخي یې ترک کړئ. اورواپوهان وايي، ځای پر ځای پاتې کېدل هم د غوسې په ډېرښت کې ډېر اغېزمن تمامېږي. په هغه ځای پاتې کېدل چې ستاسو شخړه په کې رامنځته شوې بدې پایلې لري. که هرڅومره ژر کولای شئ لرې لاړ شئ.
۶ ـ مقابل کس ته نه کتل
د غوسې د کنترول له تګلارو یو هم د مقابل لوري نه کتل دي. که له چاسره مو شخړه پېښېږي، هڅه وکړئ خپلې سترګې بله خوا واړوئ. مقابل لوري ته کتل د غوسې او قهر د ډېرېدو سبب کېږي.
۷ ـ حساب وکړئ
د غوسې او شخړې پر وخت "۱، ۲، ۳، ۴ او ..." حساب کول هم د غوسې په ارامولو کې مرسته کوي. البته باید ووایم، چې د حساب کولو تر شاه یوازينۍ فلسفه همدا ده، چې د قهرجن کس فکري تمرکز له غوسې واوړي.