To start downloading books

Please sign in or create an account.

نابغه لیکوال "تورګینیف" وپېژنئ!

نابغه لیکوال "تورګینیف" وپېژنئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی 

د نړۍ والو ادبي څېرو د پېژندنې په لړ کې به نن د روسیې د نولسمې پېړۍ نامتو سبک پېژندونکي او لیکوال په اړه لا ډېر پوه شئ. د لیکنې ترپایه د ښاغلي تورګینیف پر ژوند او فن ډېرې خبرې وشي. 

 

تورګینیف

د روسيې ددې ستر لیکوال او سبک پېژندونکي بشپړ نوم ایوان تورګینیف "Ivam Turgenev" دی. اکثره څېړونکي یې نابغه لیکوال ګڼي. نوموړی په "۱۸۱۸م" کال کې د روسيې په اریول ښار کې دې نړۍ ته سترګې پرانیستلې. کورنۍ یې شتمنه وه. مور یې د سیمې ترټولو شتمنه ښځه وه؛ شتمني ورته د تره له طرفه د میراث په شکل ورپاتې و. پلار یې هم یو افسر و. 

له شتمنې کورنۍ سره د تعلق له امله نوموړي ډېرې ښې زده کړې ترسره کړې. والدینو یې نوموړي ته کورنۍ ښوونکي ګمارلي و، چې د وخت ډېر لوی استادان ګڼل کېدل. په وروستیو کې یې په برلین کې زده کړې وکړې. هلته په يوهنتون کې یې د فلسفې په برخه کې زده کړې وکړې. 

د روسيې له نامتو لیکوالو سره د تورګینیف ناسته ولاړه په "۱۸۱۴م" کال کې له اروپا څخه تر ستینېدو وروسته پیل شوه.

د دغو نامتو لیکوالو له جملې، چې تورګینیف ورسره اړیکې درلودې، یو هم "ګوګول" و. څېړونکي د تورګینیف په اړه وايي:"که تورګینیف د (ګوګول) په څېر خلاق، د داستایوفسکي په شان د مسایلو سپړونکی او د تولوستوی په څېر تحیلګر نه وي، خو بیا هم نوموړي په روسي ادبیاتو کې خپل قوت ښودلی دی."

نوموړي په زلمیتوب کې څو شعرونه لیکلي وو. خو فکر یې نه کاوه، چې لوی شاعر به شي. تورګینیف په داسې حال کې لیکل کول، چې د وخت لیکوالو به پر خپلو لیکنو پیسې ګټلې، مګر نوموړي هيڅکله دا کار و نه کړ. 

هغه به ډېرې پخې او سنجیده لیکنې کولې. ترڅنګ یې راښکونکي رومانونه او کیسې یې هم لیکلې. امریکایی لیکوال "البرت جي ناک" یې په اړه وايي "د تورګینیف اثار به تر ډېره په روسیه او اروپا کې لوستونکي ولری."

د نوموړي لویه هیله دا وه، چې د پوهنتون پروفیسور شي؛ خو له ادبي نړۍ سره د تړاو له کبله ډېر بوخت شو. تر ډېره به یې اروپا ته سفر کاوه. دا چې د عمر ډېر کلونه یې په فرانسه کې تېر کړل، نو هلته یې هم له پياوړو لیکوالو سره راشه درشه درولوده. 

په نثر کې شعرونه، د نجیب زاده ګانو ځاله، لوګی، پلرونه او زامن، يوه ورځ مخکې، د اضافي انسان ورځني يادښتومه او ځينې نور د نوموړي له مهمو اثارو څخه ګڼل کېږي.

له ګڼو ادبي هڅو او فعالیتونو وروسته، نوموړی په "۱۸۸۳م" کال کې له دې فاني نړۍ سترګې پټې کړې.

Related Articles

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

په عامو او جاري لارو او سړکونو کې بمونه ښخوونکو!

د یو مومن وژل څومره ستره ګناه ده، له دې ایت کريمه څخه يې معلومه کړئ:  وَمَن يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا وَغَضِبَ اللَّـهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِيمًا ( النساء 4: 93) او هغه څوك چې يو مومن په قصد او ارادې سره قتل كړي، نو د هغه سزا جهنم دى، چې همېشه به په هغه كې وي او الله پر ده با...

هغه دروغ چې مور او پلار یې باید اولاد ته ونه وایي

  لیکنه: شکېبا نادري هغه دروغ چې مور او پلار یې باید خپل اولاد ته ونه وایي   هر مور او پلار هڅه کوي چې اولادونو ته یې سالمه روزنه ورکړي، د مشرانو پر وړاندې درناوي ور زده کړي، له دروغ ویلو یې منع کړي، د تعلیم لپاره یې تشویق کړي، خو ځینې وخت مور او پلار د دې لپاره چې اولادونه یې کومه غلطه کړنه ترسره نه کړي، دوی ورته دروغ وایي، دا ښکاره خبره ده چې...

Recommended Articles

د وينا پر مهال د ويرې ختمولو 27 ګټورې لارې

هغوى چې په سټيج باندې عونډو، سيمنارونو، ټولګي او حتى د ملګرو سره په مخامخ خبرو پر مهال ويره احساسوي دوى عمومآ د Glossophobia په اروايي ناروغۍ اخته دي، چې د خبرو دغه ويره د مرګ له ويرې هم سخته ده چې ستاسو مسلکي او شخصي ژوند زيان رسولى شي. ددغې ويرې پر مهال ستاسو بدن ريږدي، لاسونه مو خولې کيږي، زړه ضربان مو زياتيږي، چې په تجارت او د ژوند په نورو اړخ...

له مطالعې سره څنګه ځان عادت کړو؟

لیکنه ـ ریاض مقامزی د هر لوستي ځوان لپاره دوامداره مطالعه ډېره اړينه او مهمه ده. که تاسو دوامداره مطالعه کوئ، ذهن به مو فعال وي او هېڅکله به په وینا کې له بندښت سره مخ نه شئ. ددې ترڅنګ مطالعه ګڼې نورې ګټې هم لري. موږ نه غواړو، چې تاسو ته د مطالعې پر ارزښت وغږېږو. یوازې غواړو، تاسو ته ددې لارښوونه وکړو، چې څنګه دوامداره مطالعه خپل عادت وګرځوو. آیا...

له وخت څخه مخکي مو ويښتان ولي سپينږي درملنه يې څه ده؟

په تيرو وختونو کې به سيپن ويښتان د زړښت نښه بلل کيده خو اوس داسي نه ده بلکي د ډيرو پيغلو او ځوانانو ويښتان سپين دي. که تاسو هم له دې ستونزي څخه ځورپږي يعني د سر ويښتان مو مخکي له وخت څخه سيين شوي نو حتمن مو په بدن کې ځيني پيچلي بيلوژيکي ستونزي شته ، بايد درملنه يې وکړئ. اوس ډير وخت ليدل کيږي چې آن ۱۶ کلن تنکي ځوانانو هم د ويښتانو د سپيندو په لور ر...