To start downloading books

Please sign in or create an account.

پاکستان په ناوړه اقتصادي برخلیک کې

پاکستان په ناوړه اقتصادي برخلیک کې

لیکوال: د اقتصادي چارو شنونکی استاد لعل ځاځی

پدې لیکنه کې مو د پاکستان په اوسنی اقتصادي ناورین او وضعیت بشپړ بحث کړی او د دې ترڅنګ مو لاملونه هم یاد کړي هیله ده چې ترپایه یې ولولی!

 

د سیمې په کچه که ووایم ترټولو ځپلی اقتصادی هیواد به کوم وي; نو له شک پرته پاکستان به وي. اوس غواړم درته منطقي دلایل وړاندې کړم.

 

د پاکستان هیواد بهرنی پور تر 125 ملیاردو ډالرو رسیدلی او دا چې د پاکستان د مصارفو او عوایدو ترمنځ زیات توپیر شتون لري نو پاکستان اړ دی چې قرضې واخلي او لا زیاتوالی به په قرضونو کې ګڼ شمیر ستونزې پیدا کړي.

. د پورونو ورکړه پاکستان ته زیات شمیر شرایط لري چې یو له هغوی یې د  پاکستاني کلدارو د ارزښت ټیټ ساتل دي د ډالرو په وړاندې کوم چې د قیمتونو د لوړوالي سبب ګرځي او ګرځیدلی دی. د یادو قیمتونو د جګوالی له امله په پاکستان کې د انفلاسیون کچه اوسمهال مخ په لوړیدو ده چې خلک یې له سختو ستونزو او فقر سره مخ کړي دي.

 

د پاکستان او او IMF ترمنځ د رسمي لوظمنامې د نشتوالی له امله  د پاکستان اقتصادي وضعیت له بد حالت سره مخ دي چې له امله یې په پاکستان کې د ونډو بازار خپل ارزښت کم کړی او پاکستانی روپی خپل ارزښت له لاسه ورکړی او دا مهال پاکستان خلک د قیمتونو له لوړوالی سخت په تنګ راغلي دي. یاد هیواد  کې د یادو ستونزو ترڅنګ د سود په شرح کې هم زیاتوالی راغلی دی.

 

د پاکستان د عایداتو لویې ادارې لکه سټیل مل، پی ایي ای، پاکستان ریلوی او واپډ له تاوان سره مخ دي.

 

هغه قرضې چې پاکستان حکومت له نړیوالو ادارو یا چین څخه ترلاسه کړي معلومه نده چې په کومو شرایطو دوی ترلاسه کړي دي ځکه پرته له شرایطو مرسته کول صورت نه نیسي. چې دا شرطي قرضونه به په راتلونکو حکومتونو او تحریک انصاف حکومت ته لوی خنډونه او مشکلات پیدا کړي.

 

پاکستان هیواد د دې توانایی نلري چې د خپل صنعت لپاره د ارزانه او متداومې انرژی وسیلې برابرې کړي چې دا د دې باعث ګرځي چې په هیواد د ننه کې د تولید نرخ لوړ شي او په نړیوال بازار کې به د سیالی له پښو وغورځیږې.

 

پاکستان د دې توانایي نلري چې د همسایه هیوادونو غوندې په لوړ کیفیت او ارزانه نرخ تولیدات بازار ته وړاندې کړي. چې ښه مثالونه یې همسایه هیوادونه چین، هندوستان او بنګله دیش دي.

 

پاکستان کې د سیاسي او امنیتي بې ثباتی له وجې بهرني پانګوال دې ته علاقمندي نه ښایي چې په یاد هیواد کې سرمایه ګذاري وکړي.

 

یاد هیواد ته په ډیره کمه اندازه ډالر راځي او په زیاته اندازه ترې بهر کیږې. یاد هیواد کې د ډالرو د کمبود له او ډالر ته د تقاضا د زیاتوالی له وجې له ستونزو سره مخ دي چې د پاکستانی روپیو ارزښت یې له ګڼ شمیر ننګونو سره مخ کړی دی.

 

پاکستان اوسمهال د بودجې د کسر سره مخ دی معنا دا چې د صاداراتو او وارداتو ترمنځ د لوی توپیر له امله ډیرې ستونزې راپیدا شوي. یاد هیواد اوسمهال د انفلاسیون له لوړیدو شکایت کوي.

 

پاکستان ترډیره بریده پدې وروستیو کې له چین، سعودي، امارت او مالیزیا له هیوادونو د کمک غوښتنه کړې چې تر کومه حده زه پوهیږم پکې پاتي راغلي او کوم چې ورسره شوي دي ټول شرطي مرستې دي.

 

پورونه، په صادراتي سکټور کې د بهرنی سیالی نشتوالی، او یوشمیر بندیزونو له وجې د پاکستان اقتصاد یو بد حالت تجربه کوي. کچیرته یاد هیواد سولییز او پرمختیایي سیاست خپل نکړي او په نظامي او پرمختیایي لګښتونو کې کموالی رانولي، نو له اقتصادي بې ثباتی او نه جبران کیدونکی برخلیک سره به مخ شي.

 

لیکنه: استاد لعل ځاځی

 

لیکنه مو له دوستانو سره شیر کړی.

Related Articles

ناول څه ته وایي؟

ناول څه ته وایي؟ لیکنه او راټولونه: شکېبا نادري په ټوله کې ادبیات په دوو سترو برخو ویشل شوي چې یوه یې منظومه او بله یې منثوره برخه ده. په منظومه برخه کې یې شعر، نظم او داسې نور راځي او په منثوره کې یې لنډه کیسه، ناول، رومان، داستان او داسې نور چوکاټو شامل دي. غواړو په نننۍ لیکنه کې د ناول د تاریخچې، تعریفونو، ډولونو او ځانګړنو په اړه معلومات درسر...

خفګان مو داسې ختم کړئ!

لیکنه ـ ریاض مقامزی   په وروستيو څو میاشتو کې پراخ اقتصادي ناورین، نامعلوم برخلیک او ځينې نور عوامل ددې سبب شول، چې په ځوانانو کې د خفګان او ناهیلۍ يو ژور احساس را وپارېږي. تاسو مه خفه کېږئ، چون دا یو طبیعي حالت دی. که هرڅوک د افغانانو په څېر له یو حالت سره مخ شي، نو له ژور خفګان او ناهیلۍ څخه به کړېږي. بله د خوښۍ خبره دا ده، چې ددې چارې د مهارول...

نماینده گان تمدن ها؟!

نماینده گان تمدن ها؟! مصطفی عمرزی فرهنگ نمایی های حوزه یی که گویا در برابر توحش پشتون ها شناخته می شوند، به حد مسخره گی نیز درآمده اند. درست است که یک بخش جامعه ی ما در افراطیت دینی گیر مانده، اما به دلیل سرمایه گذاری هایی که بود غرب به خاطر تضعیف اتحاد شوروی، انجام می داد. در آن کوره ی افغان سوزی، مردمان دیگری نیز پخته شدند که بعداً در قد و اندا...

Recommended Articles

د حافظې د پیاوړتیا څو لارې

هغه حقیقت چې د عمر په زیاتېدو سره حافظه له منځه ځي، دلیل نه شي کېدای چې ونه شو کولی د له منځه تللو طریقه یې ډېره سسته کړو. څېړنو ښودلې ده چې موږ کولی شو د امکان تر حده حافظه وساتو، اجازه راکړئ دغه عملي لارې وسپړو.  د حافظې د قوي کېدلو څو لارې  ژور فکر وکړئ چې فعاله حافظه مو بهتره شي: فعاله حافظه تقریباً ستاسو د مغز د یادښت کتابچه ده، چېرته چې نوي...

اعصاب په کومو شيانو کمزوري کېږي

د انسان په وجود کي اعصاب تر ټولو مهمه برخه ده، د انسان ټولي چاري او فعالیتونه د همدغي ناحیې څخه کنټرولېږي.لاندي ځیني مهم ټکي دي چي په پام کي نیول یې د ذهن په سالم ساتلو کي مرسته کو. - د سهار چای نه چیښل:هغه خلک چې د سهار چای نه چیښي په بدن کي یې د شکري اندازه راکښته کېږي، په نتیجه کي یې دماغ ته په کافي اندازه مواد نه ور رسېږي او دماغ کمزوری کېږي....

له وخت څخه مخکي مو ويښتان ولي سپينږي درملنه يې څه ده؟

په تيرو وختونو کې به سيپن ويښتان د زړښت نښه بلل کيده خو اوس داسي نه ده بلکي د ډيرو پيغلو او ځوانانو ويښتان سپين دي. که تاسو هم له دې ستونزي څخه ځورپږي يعني د سر ويښتان مو مخکي له وخت څخه سيين شوي نو حتمن مو په بدن کې ځيني پيچلي بيلوژيکي ستونزي شته ، بايد درملنه يې وکړئ. اوس ډير وخت ليدل کيږي چې آن ۱۶ کلن تنکي ځوانانو هم د ويښتانو د سپيندو په لور ر...