ليکنه ـ ریاض مقامزی
هومر یا هومِر (Homer) له میلاد څخه شاوخوا ۸۵۰ کاله پخوا ژوند کاوه. نوموړی د يونان لومړنی حماسه ویونکی بلل کېږي. له بده مرغه په اړه یې ډېر او دقیق معلومات نشته؛ خو بیا هم دا مهمې نقطې د یادولو وړ دي.
• ځینې مورخين یې د زېږېدو وخت له عیسی ع څخه ۱۰۰ کاله وړاندې بولي.
• ویل کېږي هومر ړوند و؛ ځینې نور بیا وايي چې یوازې د عمر په وروستیو کې یې خپل دید له لاسه ورکړی و.
• په یونان کې تر ډېره د هومر اثارو ته د مذهب تر کچې درناوی کېده.
• مشهور مورخ هېرودیتس پر دې باور و، چې نوموړی اصلاً آسيايی نژاده و.
• د زېږېدو دقیق ځای یې هم نه دی معلوم؛ د یونان مختلفو سیمو اوسېدونکي دعوه لري، چې نوموړی د هغوی په ښار کې زېږېدلی.
• د هومر تر ټولو مشهور آثار ايلياد او اودیسه نومېږي، چې تر ډېره د هغه وخت د خلکو افکار او عقاید معلومولای شو.
• د هومر یاد آثار د تاریخي شهرت له وجې ګڼو ژبو ته ژباړل شوي دي.
• هېره دې نه وي، چې یاد اثار د هومر د اوسېدو په زمانه کې نه دي لیکل شوي، وروسته د بېلابېلو خلکو له خولې راټولې او منظمې شوې دي.