څنګه کولای شم ګټوره مطالعه وکړم؟
لیکنه ـ ریاض مقامزی
مطالعه د انسان په فکري روزنه کې رغنده رول لري. د مطالعې په مرسته زموږ پوهه زیاتېږي او پر مټ یې یو منطقي بحث کولای شو. دا او دې ورته ډېرې ګټې شته، چې د مطالعې په مرسته ترلاسه کېږي. مګر ځينې خلک نه پوهېږي، چې د ښې مطالعې لپاره باید کوم کارونه ترسره شي؟
په دې لیکنه کې پر همدې موضوع بحث شوی دی. تاسو به د لیکنې تر پایه پر دې پوه شئ، چې د ښې او ګټورې مطالعې لپاره کوم اړین اقدامات باید ترسره شي.
ښه او ګټوره مطالعه
تر هر څه لومړی باید پوه شئ، چې ګټوره مطالعه یعنې څه؟ له ګټورې مطالعې څخه موخه داسې مطالعه ده، په کوم کې چې تاسو فکري بلوغ ته رسېږئ، معلومات مو ډېرېږي، په رفتار، کړنو او خبرو کې مو فوق العاده بدلون حس کوئ. د ګټورې مطالعې لپاره لاندې لارښوونې په پام کې ونیسئ.
لومړی ـ مناسب ځای
که غواړئ د مطالعې په جریان کې زړه تنګون حس نه کړئ نو هڅه وکړئ مناسب موقعیت ځان ته وټاکئ. د ځای ټاکل انساني طبیعت ته په کتو فرق کوي، ځينې خلک په آرام او ځينې نور یې بیا له شورماشوره په ډک ماحول کې ښه مطالعه کوي. خو اکثریت یې دا خصوصیات لري.
ـ آرام ماحول
ـ منظمه کوټه/ مېز
ـ د مطالعې چوکۍ او مېز
ـ آرام میوزیک او یا مطلقه خاموشي
دویم ـ خپله هم منطم اوسئ
ځينې خلک د مطالعې مناسب ځای لري مګر خپله مناسب نه وي. دا په دې معنا چې خپل حالت یې ګډوډ وي. ارواپوهان پر دې باور دي، چې د ښې مطالعې لپاره انسان باید منظم کالي پرتن، ږمنځ کړي ويښتان او په ټوله معنا مهذب اوسي.
که تاسو خپله منظم نه یئ، دا کړنه ستاسو فکري تمرکز له منځه وړي، پرته له فکري تمرکزه مطالعه د هېڅ په معنا ده. نو هڅه وکړئ خپله هم ډېر پاک او منظم اوسئ.
درېيم ـ فکري تمرکز مو برابر کړئ
دا طبیعي خبره ده، چې نږدې هر انسان په خپل ژوند کې ستونزې او مشکلات لري. حتما به داسې څه وي، چې انسان وځوروي. مګر ښه مطالعه دا نه ایجابوي، چې تاسو دې د مطالعې په وخت کې نورو مسایلو ته فکر وکړئ.
د ښې مطالعې لپاره باید هڅه وکړئ خپلې ټولې ستونزې هېرې کړئ. یوازې دې ته فکر وکړئ، چې څه لولم او کتاب راته څه وايي.
څلورم ـ د حجم پر ځای کیفیت ته پام وکړئ!
اکثره خلک په یو وار د کتاب ختمولو هڅه کوي، دا کړنه د ګټورې مطالعې برعکس ده. د ګټورې مطالعې لپاره باید کم ولولئ خو سم ولولئ. د سم لوستلو څخه موخه دا ده، چې باید لوستې خبره مو نیم ساعت بعد له یاده و نه وځي. بلکې تر ډېره دې ستاسو په ذهن کې وي.
پنځم ـ وقفې ولرئ
مسلسله مطالعه د ګټورې مطالعې د تګلارې خلاف ده. د ګټورې او ښې مطالعې په اصولو کې یوه بله مهمه موضوع هغه د مطالعې په منځ کې وقفه ده. که غواړئ، ښه مطالعه ولرئ نو حتما تر ټاکلې مودې وروسته یوه لنډه وقفه واخلئ، اوبه وڅښئ، قدم ووهئ او یا کوم بل د خپل ذوق مطابق کار وکړئ.
تاسو کولای شئ پخپله د مطالعې ترمنځ وقفه وټاکئ. په ساعت کې لس دقیقې، نیم ساعت کې ۱۰ دقیقې او یا بل هر ډول چې تاسو یې د ځان لپاره مناسب بولئ.
شپږم ـ نوټ واخلئ
د مطالعې په جریان کې به حتما له ځينو ډېرو مهمو موضوعاتو سره مخ کېږئ، هڅه وکړئ موضوع له ځان سره ولیکئ. په دې توګه یاده موضوع ستاسو په معزو کې تر ډېره پاتې کېږي او هر وخت ترې استفاده کولای شئ.
اووم ـ د کتاب په اړه خپل تاثر ولیکئ!
کله چې تاسو کتاب په بشپړ ډول مطالعه کړ، کولای شئ په اړه یې يو څو کرښې خپله هم ولیکئ. ځينې خلک نه پوهېږي، چې د کتاب په اړه لیکل څنګه وکړي. ددې چارې د اسانۍ لپاره موږ تاسو ته تګلاره چمتو کړې، همدا تعقیب کړئ، د لوستل شوي کتاب په اړه به ستاسو لیکنه چمتو شي.
ـ د کتاب په اړه ووایئ! (د کتاب نوم، لیکوال، چاپ کال، خپرندويه ټولنه، د پاڼو شمېر)
ـ د لیکوال په اړه ډېر لنډ وغږئږئ! (تخصص، آثار، ژوند)
ـ د کتاب پر عنوان او محتوا خبرې وکړئ!
ـ ځای ځای ترې نقل قولونه هم راوړئ!
ـ د موضوع په اړه خپل نظر ولیکئ!
ـ کومه موضوع درته نوې او جالبه وه؟
ـ ولې یې نورو ته د لوستلو توصیه کوئ؟
ـ پر تاسو یې څه اغېز وکړ؟