To start downloading books

Please sign in or create an account.

سوډیم

سوډیم

لیکنه ـ وړانګه اکبر

سوډیم د دوراني جدول د القلي ګروپ یو کیمیاوي عنصر دی.سوډیم یو ډېر نرم سپین ته مایل عنصر دی. سوډیم د ځمکې په مخ یو له ډېرو کارېدونکو او عامو القلي عناصرو څخه دی او تر ۲.۵ سلنه پورې یې د ځمکې مخ پوښلی دی.دا په طبیعیت کې له نورو عناصرو سره په ترکیبي بڼه پیدا کېږي د بېلګې په ډول مالګه چې ترکیب یې سوډیم کلورایډ دی کوم چې د بحر د اوبو ۸۰ سلنه یې نېولې ده.څرنګه چې سوډیم د بیا ځلي فعالېدو ډېره وړتیا لري نو هیڅلکه په طبیعت کې په خپلواکه او یوازې بڼه نه لیدل کېږي. په عمومي توګه اصلي سوډیم د لیتیم په نسبت ډېر فعاله دی. کله چې سوډیم له اوبو سره غبرګون ښکاره کړي د سوډیم هایډروکسایډ او هایډروجن غاز یو بې رنګه محلول جوړوي او دا محلول د غیر منحل هایډروکسایډ د شتون له امله قلوي ځانګړتیا لري.سوډیم یو له لویو مثبتو ایونونو (کتیون) څخه دی کوم چې د بدن د ژونکو شاوخوا مایعاتو کې شته. د سوډیم لپاره نښه ایښودنه له Na+ او مالیکولي وزن یې له ۱۱څخه عبارت دی. کله چې سوډیم له کلورایډ سره یو ځای شي د سوډیم کلورایډ په نوم یو ترکیب ترې لاسته راځي چې نوموړی ترکیب له مالګې څخه عبارت دی. سوډیم په یوه ثابته منل شوې سټنډرډه تودوخه او فشار کې یوه نرمه او سپین ته ورته فولادي فلز دی چې د یو چاقو په واسطه په اسانۍ سره پرې کېدای شي،د تودوخې او برېښنا ښه لېږدوونکی دی.

په انسانانو کې سوډیم یو له تر ټولو اړینو منرالونوڅخه دی چې د وینې دحجم،فشار،پي ایچ او تعادل په ساتلو کې ونډه لري. سوډیم زموږ له بدن سره څه ترسره کوي؟ د انسان بدن ددې لپاره چې د عصبي پېغامونو دندې په سم ډول سرته ورسوي سوډیم ته اړتیا لري. همدارنګه سوډیم د عضلاتو په سره ورتلو او یا یې په پراخېدو کې ونډه لري.همدارنګه د اوبو او منرالونو تعادل هم ساتي چې ددې ټولو دندو د ترسره کولو لپاره لږتر لږه د ورځې ۵۰۰ ملي ګرامه سوډیم ته اړتیا ده.د وینې د نارمل سوډیم اندازه د ۱۳۵ څخه تر ۱۴۵ ملی ایکویلانټ پر لیتر پورې ده.د سوډیم کموالی ډېر کم پېښېږي، خو له کانګو او اسهالاتو وروسته،هغه کسان چې درانده تمرینات ترسره کوي،هغه کسان چې له اوبو او د مېوې له اوبو څخه کمه ګټه اخلي د سوډیم کموالی لیدل کېږي.په وینه کې د سوډیم زیاتوالی ډېر تر سترګو کېږي او دا کېدای شي چې د وینې د فشار د لوړوالي سبب وګرځي چې ورپسې د زړه او دماغي حملې د رامنځته کېدو سبب ګرځي.

سوډیم او خواړه: ډېری هغه خواړه چې په طبیعت کې شته د سوډیم لرونکي دي لکه مالګه، هګۍ، بادرنګ، د لمرګلي زړي،هغه صدف چې خوړل کېږي،لوبیا،کب چې په لوړه اندازه سوډیم لري او ټول سبزیجات او مېوې چې په ښکته اندازه د سوډيم لرونکي دي.

Related Articles

نا اشنا پدیدې چې هر څوک ورسره مخ کېږي!

1)ديجایو پدیده ( Deja Vu ) ـ کله درباندې داسې شېبه راشي چې پخوا هم درباندې تېره شوي وي، د بېلګې په توګه یوې سیمې ته د لومړي ځل لپاره سفر کوې، هوټل ته ننوزې، له ملګرو سره میز ته کینې، ماښامنۍ خورئ، په یوې موضوع غږېږئ، ناڅاپه احساسوې چې دا شٌېبه درباندې کټ مټ تېره شوې ده.   2) د ( dop ) پدېده - دا پدېده د شیانو په ورکېدو او بېرته یې په ناڅاپي پید...

د سروزرو (طلايي) معبد پېژنئ؟

د سروزرو معبد (طلایي معبد) چې په (Golden Temple) سره مشهور دی د هند د پنجاب په امرتسر کې چې زموږ د هیواد ځینې خلک یې امبرسر بولي د سیکانو ستره ګورودواره ده، چې دوی یې د (دربار صاحب) په نامه هم یادوي. ددې معبد بنسټ د سیکانو د څلورم ګورو او لارښود (ګورو رامداس) له خوا اېښودل شوی دی. دسروزرو معبد (طلایي معبد) د نړۍ د ټولو سېکانو لپاره یو سپيڅلی عباد...

د دوو سویانو ښکار

لیکنه ـ ریاض مقامزی  حکايت دی، چې شاگرد خپل استاد ته وویل: زړه مې دې بل استاد ته هم ورشم او بل هنر هم زده کړم. ته څه مشوره راکوې؟  استاد ورته وويل: هغه ښکاري چې غواړي په يوه وخت دوه سويان ښکار کړي، کور ته خالي لاس راځي.   د حکایت درسونه هر کار ته لاس اچول تاسو له ټولو کارونو پاتې کوي. کوښښ وکړئ، په یوه کسب، مسلک او څانګه کې ښه مهارت ترلاسه کړ...

Recommended Articles

که جرأت نه لرئ، مه خفه کېږئ! دلته يې لاملونه او حللارې لوستلای شئ

 ژباړه: هدایت الله همت ارواپوهانو له نظره، بې جراتي او پر ځان نه باور له هغو ستونزو دي، چې ځوانان د ماشوم والي له دورې ورسره لاس و ګرېوان کېږي. دوی ته دا حق نه ورکول چې له خپلو حقه حقونو ساتنه وکړي او که کله دوی دا کار کوي نو د کورنۍ د مشرانو له خوا رټل کېږي او د جرات ماده یې په هماغه کوچني والي کې مړه کېږي.   ځينې خلک بیا خپل جرات په هماغه کوچني...

له مطالعې سره څنګه ځان عادت کړو؟

لیکنه ـ ریاض مقامزی د هر لوستي ځوان لپاره دوامداره مطالعه ډېره اړينه او مهمه ده. که تاسو دوامداره مطالعه کوئ، ذهن به مو فعال وي او هېڅکله به په وینا کې له بندښت سره مخ نه شئ. ددې ترڅنګ مطالعه ګڼې نورې ګټې هم لري. موږ نه غواړو، چې تاسو ته د مطالعې پر ارزښت وغږېږو. یوازې غواړو، تاسو ته ددې لارښوونه وکړو، چې څنګه دوامداره مطالعه خپل عادت وګرځوو. آیا...

خرمهره؛ تاسو یې په اړه څومره پوهېږئ!؟

 لیکوال: لطیف یاد په پخوانیو وختونو کې به خرو ته اوربشې ورکول کیدلې، چې ددغو اوربشو د خوړلو په پایله کې به تر څو کلونو وروسته د خرو د ژبې لاندې  وینه ټینګه  او غلیظه شوه او د یوه مرغېړي (غُدې) بڼه به یې ونیوله. وروسته به یې دغه مرغېړي (غُده) د خرو د ژبې د لاندینۍ برخې نه  د جراحي عملیاتو (آپریشن) په تر سره کولو وویستله او په جوشو شیدو (پیو) کې به...